Każdy tata może skorzystać z dwóch tygodni wolnego na opiekę nad dzieckiem – jest to tzw. urlop ojcowski lub urlop tacierzyński. Ojciec ma też prawo do urlopu wychowawczego oraz do opieki nad dzieckiem.
Ile trwa urlop ojcowski?
Każdemu mężczyźnie wychowującemu dziecko przysługuje urlop ojcowski w wymiarze dwóch tygodni. Taki „urlop tatowy” można wykorzystać równocześnie z wykorzystywaniem urlopu macierzyńskiego przez matkę dziecka. Istnieje też możliwość skorzystania z tacierzyńskiego później, bowiem prawo do wolnego na opiekę przysługuje do ukończenia przez dziecko 2 lat.
„Urlop tatusiowy” można również podzielić, jednak na nie więcej niż dwie części. Każda z nich nie może być krótsza niż tydzień.
Wniosek o tacierzyński
Urlop dla ojca lub opiekuna dziecka nie jest obowiązkowy – to prawo, z którego można skorzystać po zgłoszeniu takiej chęci w firmie. Wniosek o tacierzyński należy złożyć co najmniej na 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z niego. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić poprawnie złożone pismo. Nie może zatem odmówić udzielenia wolnego, gdyż byłoby to poważnym naruszeniem praw pracowniczych.
Narodziny dziecka – urlop dla ojca
Tata może skorzystać z urlopu macierzyńskiego. Jest to możliwe w przypadku zgonu matki dziecka w trakcie macierzyńskiego – wtedy ojciec wykorzystuje pozostałą część tego urlopu.
Nie tylko w takich okolicznościach ojciec dziecka ma możliwość skorzystania z urlopu macierzyńskiego. Matka dziecka może bowiem zrezygnować z macierzyńskiego po wykorzystaniu 14 tygodni urlopu, pod warunkiem, że pozostałą część urlopu wykorzysta tata wychowujący dziecko.
W takim wypadku konieczne jest oświadczenie woli rodzica. Pracodawca udziela ojcu dziecka urlopu na jego pisemny wniosek złożony w terminie 14 dni przed rozpoczęciem urlopu. Po wykorzystaniu łącznie przez mamę i tatę dziecka od 20 do 37 (w zależności od liczby urodzonych dzieci przy porodzie) tygodni urlopu macierzyńskiego, tata ma prawo do skorzystania z 32 lub 34 (w zależności od liczby urodzonych dzieci przy porodzie) tygodni urlopu rodzicielskiego. Rodzice mogą zatem zdecydować, kto z nich będzie sprawować opiekę nad dzieckiem w domu i po 14 tygodniach urlopu wykorzystanego przez kobietę, tata może zajmować się dzieckiem aż do roku w ramach urlopu macierzyńskiego.
Urlop wychowawczy
Pracujący tata może także pójść na urlop wychowawczy. Urlop wychowawczy w wymiarze 35 miesięcy można wykorzystać do ukończenia przez dziecko 6 roku życia. W wyjątkowych sytuacjach przysługiwać będzie 36 miesięcy urlopu wychowawczego. Chodzi o sytuacje gdy:
• matka dziecka nie żyje;
• matka jest pozbawiona władzy rodzicielskiej lub ma ograniczoną władzę rodzicielską;
• matce nie przysługiwała władza rodzicielska.
Wniosek o urlop wychowawczy należy złożyć na piśmie w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Pracodawca musi udzielić takiego urlopu.
Tata na etacie – wolne na opiekę
Jedno z rodziców ma także prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem wynagrodzenia z tytułu opieki nad dzieckiem. Opieka przysługuje do ukończenia przez dziecko 14 roku życia, w wymiarze 2 dni lub 16 godzin. Pracownik decyduje o sposobie wykorzystania opieki (godzinowa czy cały dzień) w pierwszym wniosku o jej udzielenie. W ten sposób tryb wykorzystania urlopu obowiązuje również drugiego rodzica lub opiekuna.