NIP – co to?
NIP – Numer Identyfikacji Podatkowej – jest przyznawany przez naczelnika urzędu skarbowego tym podatnikom, którzy prowadzą działalność gospodarczą w celu identyfikacji podatkowej.
NIP-u nie otrzymują osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej, nie odprowadzają VAT-u – w rozliczeniach z fiskusem posługują się numerem PESEL.
Każdy numer NIP jest inny. Składa się z 10 cyfr:
• pierwsze trzy oznaczają kod urzędu skarbowego,
• sześć kolejnych jest generowana losowo, w tym ostatnia jest cyfrą kontrolną.
Informacji na temat funkcjonowania tego numeru dostarcza ustawa o NIP, a dokładnie Ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.
NIP – jak uzyskać? Kto wydaje?
Jak było wspomniane, NIP nadaje naczelnik urzędu skarbowego. Podatnik musi złożyć wniosek o nadanie NIP- u (formularz NIP-7 dla osób fizycznych i NIP-2 dla osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej) w urzędzie właściwym ze względu na adres zamieszkania podatnika. Numer jest przyznawany najpóźniej 14 dni po złożeniu wniosku.
Warto pamiętać, że osoby fizyczne rejestrujące działalność w CEIDG nie muszą składać wniosku o przyznanie NIP-u. Jeśli zaznaczą w formularzu, że go nie mają, ten zostanie im przyznany na podstawie danych podawanych dla celów CEIDG.
Wniosek o NIP składa się w urzędzie skarbowym, niemniej obecnie – w ograniczonym zakresie istnieje też możliwość uzyskania NIP-u przez internet. W tym przypadku niezbędne jest posiadanie kwalifikowanego podpisu elektronicznego.
Czy NIP jest obowiązkowy?
NIP w Polsce muszą mieć:
• osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą,
• osoby fizyczne objęte obowiązkiem odprowadzania podatku VAT (nawet jeśli nie są przedsiębiorcami),
• osoby fizyczne, które nie identyfikują się numerem PESEL, ale są podatnikami na podstawie odrębnych przepisów,
• płatnicy składek ubezpieczeniowych,
• osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które są podatnikami na podstawie innych ustaw.
Przypomnijmy, że NIP-u nie muszą mieć m.in. osoby prowadzące tzw. działalność nierejestrowaną – w celach ewidencji podatkowej posługują się one numerem PESEL.
NIP – gdzie sprawdzić?
Własny numer można skontrolować przede wszystkim w urzędzie skarbowym. Należy w tym celu zwrócić się z wnioskiem do oddziału, który przyznał NIP. Ponadto istnieje możliwość weryfikacji numeru za pośrednictwem rządowego Portalu Podatkowego (podatki.gov.pl). Wystarczy kliknąć w przycisk Wyszukiwarka i dalej wybrać: Sprawdzanie statusu NIP.
Warto przypomnieć, że od 1 stycznia 2020 r. obowiązują nowe zasady dotyczące wystawiania faktur do paragonów.
Zgodnie ze znowelizowaną ustawą o Podatku od towarów i usług (Art. 106b.5.) fakturę można wystawić tylko wówczas, gdy jest to paragon z NIP:
„W przypadku sprzedaży zewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca
towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej”.
