Praca na noce – z czym się wiąże
Człowiek funkcjonuje zgodnie ze swoim biologicznym rytmem – śpi w nocy, a w dzień jest aktywny. Są godziny w których możemy więcej, jesteśmy bardziej skoncentrowani i pełni sił, ale przychodzą też spadki energetyczne i niekiedy trudno sobie z nimi poradzić. Organizm przyzwyczaja się do pewnych schematów, a skutki zmian możemy łatwo zaobserwować np. podróżując do innej strefy czasowej. Naturalnym następstwem jest zespół nagłej zmiany strefy czasowej, czyli jet lag. Podobnie reaguje organizm osoby pracującej od zmierzchu do świtu.
Praca na nocne zmiany to duże obciążenie. Zaburza się metabolizm i perystaltyka jelit, wzrasta prawdopodobieństwo cukrzycy i chorób serca. Po nieprzespanym czasie trzeba liczyć się ze zmiennym nastrojem i rozdrażnieniem, przewlekłym zmęczeniem, brakiem apetytu.
Zmianowy system czasu pracy ma też swoje społeczne następstwa. Kiedy pozostali domownicy budzą się i rozpoczynają swoje codzienne aktywności, osoba, która wraca rankiem z pracy, chciałaby odpocząć w ciszy i spokoju. Nie sprzyja to także utrzymywaniu relacji. Gdy inni umawiają się na wieczorny seans w kinie – pracownik musi jechać do zakładu, a kiedy ma czas na relaks – znajomi właśnie wykonują swoje obowiązki.
Sen po nocnej zmianie – dlaczego jest ważny
Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, trzeba przyznać, że praca w takim systemie nie jest dla każdego. Wiąże się z wieloma wyrzeczeniami, wymaga dobrej organizacji własnego czasu i odporności psychicznej. Niektórzy ludzie lepiej adaptują się do zmian dobowego rytmu życia, ale są też tacy, dla których będzie to stanowić bardzo duży problem. Jak przygotować organizm na pracę w nocy? Przede wszystkim należy zadbać o odpoczynek.
Bardzo ważne jest także, aby do pracy na nockę przyjść w miarę możliwości wypoczętym. Senność sprzyja popełnianiu błędów, które na wielu stanowiskach stwarzają niebezpieczeństwo wypadków.
Sen po nocnej zmianie pozwala zregenerować siły. Wracając z pracy warto wykonać wszystkie standardowe czynności, które poprzedzają położenie się do łóżka. Może pomóc lekkie śniadanie – odpowiednik kolacji, ciepła kąpiel, założenie piżamy. Warto zasłonić okna i poprosić domowników, aby nie hałasowali. Czas snu można podzielić na 2 części i minimum 5 godzin snu właściwego połączyć w dowolnej kolejności z maksymalnie 3-godzinną drzemką.
Krotki sen po nocnej zmianie można pominąć, natomiast 5 godzinny odpoczynek jest niezbędny, aby wrócić do formy. Warto też zadbać o higienę snu. Przewietrzenie pokoju, niespożywanie alkoholu przed położeniem się do łóżka i unikanie ciężkostrawnych potraw sprzyjają szybkiemu zasypianiu. Pomoże także znalezienie czasu na aktywność fizyczną i wypoczynek na świeżym powietrzu.
