Praca.pl Poradniki Rynek pracy
Zjawisko szklanego sufitu w Polsce – co to jest i na czym polega?

Zjawisko szklanego sufitu w Polsce – co to jest i na czym polega?

 
Zjawisko szklanego sufitu w Polsce – co to jest i na czym polega?

Masz wrażenie, że kobiety na stanowiskach kierowniczych to rzadkość? Przeszkody stojące na drodze do kariery wynikają głównie ze stereotypów i przypisanych płciom, tradycyjnych ról w społeczeństwie. Zgodnie z nimi kobieta powinna dbać o dom i wychowywać dzieci – awans i rozwój zawodowy nie wpisują się w utarte schematy. Takie zjawisko określane jest jako szklany sufit: to ograniczenia, których nie widać, ale które znacznie utrudniają kobietom dotarcie na sam szczyt struktury organizacyjnej. Sprawdź, na czym polega zjawisko szklanego sufitu w pracy i przekonaj się, czy można je pokonać.

 

Spis treści

Szklany sufit – definicja, co to znaczy?

 

Szklany sufit w pracy to niewidzialna bariera, która skutecznie utrudnia określonym grupom osób osiągnięcie wysokich pozycji w biznesie. Dotyczy przede wszystkim kobiet, mniejszości narodowych i etnicznych oraz seksualnych, a także osób z niepełnosprawnościami. Z tego powodu kobiety na stanowiskach kierowniczych obsadzane są rzadziej niż mężczyźni, chociaż często mogą pochwalić się lepszym wykształceniem i kwalifikacjami.

 

Nierówne traktowanie w pracy – przykłady:

 

  • ograniczanie kobietom możliwości awansu;

  • niższe wynagrodzenie dla kobiet pomimo podobnego wykształcenia i stażu pracy.

 

Szklany sufit – przyczyny

 

Szklanysufit to ograniczenia wynikające w dużej mierze z uprzedzeń i stereotypów. Problem wynika z tradycyjnego podziału ról, zgodnie z którym to mężczyzna ma zapewniać rodzinie utrzymanie, a kobieta dbać o gospodarstwo domowe i dzieci. Przeszkodę stanowi też postrzeganie kobiety jako delikatnej i wrażliwej, a tym samym łatwo ulegającej emocjom i uginającej się pod naciskiem. W tym samym czasie mężczyznom przypisuje się siłę charakteru, chęć rywalizacji i odwagę działania. Takie krzywdzące schematy realnie utrudniają kobietom awans, powodując, że częściej zostają zatrudniane w podstawowych strukturach firmy, rzadziej zaś wybierane na liderki.

 

Przyczyny szklanego sufitu związane są też z możliwością zajścia w ciążę. Pracodawcy obawiają się urlopów macierzyńskich i wychowawczych, które utrudniać wykonywanie obowiązków zawodowych oraz  hamować rozwój pracownicy. Nie bierze się pod uwagę obowiązków rodzicielskich mężczyzn, ponieważ częściej to właśnie matki zajmują się opieką nad niemowlęciem i małym dzieckiem.

Kobiece bariery przybierają różne formy. Szklany sufit w pracy wzmacniają:

 

  • bariery wewnętrzne (brak pewności siebie);

  • bariery zewnętrzne (dyskryminujące zachowania wobec kobiet, homogeniczność struktur firmy);

  • bariery społeczne (tradycyjny podział ról, stereotypy).

 

Szklany sufit w pracy – czy da się go przebić?

 

Walka ze stereotypami i barierami, jakie stawiają przed kobietami pracodawcy, nie jest łatwa. Warto jednak pamiętać, że kobiety i kariera zawodowa mogą iść w parze – wystarczy konsekwencja działania i wiara we własne możliwości. Im więcej kobiet postanowi zawalczyć o siebie i swój rozwój, tym szybciej równe traktowanie w pracy stanie się normą.

 

Awans nie musi być przeszkodą w prowadzeniu życia rodzinnego – sukces zawodowy da się połączyć z wychowywaniem dzieci.

 

Szklany sufit – statystyki

 

Statystyki dotyczące kobiet na wysokich stanowiskach są obiecujące, co pokazuje, że szklanysufit można przebić. W 2020 roku w Polsce 44% stanowisk menadżerskich zajmowały kobiety. Dzięki temu Polska znajduje się w czołówce państw, gdzie to kobiety piastują stanowiska kierownicze. Wyprzedziła nas jedynie Łotwa (45%). Mimo to, ograniczenia stawiane przed kobietami wciąż funkcjonują, utrudniając wspinanie się po szczeblach kariery. Szczególnie widoczne jest to w kwestii wynagrodzenia – różnice zarobkowe na zbliżonych stanowiskach sięgają około 20%.

 

Zgodnie z badaniami w 2020 roku na świecie jedynie 29% stanowisk kierowniczych zostało obsadzonych przez kobiety. 20% kobiet piastowało funkcje właścicieli, prezesów oraz dyrektorów generalnych, a 18% dyrektorów operacyjnych. Badania z 2021 roku wyraźnie wskazały przyczyny takiego stanu rzeczy – na 100 mężczyzn, którzy otrzymali awans, mianowane zostały jedynie 72 kobiety.

Więcej artykułów "Rynek pracy"

Polecane oferty

Najnowsze artykuły

Sylwester w pracy – kto pracuje w sylwestrową noc?

Sylwester w pracy – kto pracuje w sylwestrową noc?

Kiedy inni bawią się na bankietach, podróżują, cieszą się czasem wolnym z bliskimi i świętują nadchodzący Nowy Rok – oni spędzają noc sylwestrową w pracy. Mowa o tysiącach osób, dla których noc z 31 grudnia na 1 stycznia oznacza okres wzmożonych obowiązków, a nierzadko też wyjątkowo wysokiego tempa pracy i dużego stresu. Wyjaśniamy, kto pracuje w sylwestra i co na to prawo pracy.

Świąteczna przerwa – jak się zmotywować do pracy po powrocie?

Świąteczna przerwa – jak się zmotywować do pracy po powrocie?

Święto wolne od pracy pozwala zapomnieć o obowiązkach i stresie zawodowym. Jednak powrót do codzienności po długim weekendzie czy dłuższym urlopie bywa naprawdę trudny. Socjolog i psychoterapeutka Beata Danielska podpowiada, według jakiego klucza możemy dzielić zadania po powrocie do pracy, żeby zapewnić sobie „miękkie lądowanie" i nie dać się przytłoczyć nagromadzonymi obowiązkami.

Wsparcie schronisk dla zwierząt – jak pomagać w ramach CSR?

Wsparcie schronisk dla zwierząt – jak pomagać w ramach CSR?

– Mimo że można spotkać się z mitami o „bezdomniakach" jako zwierzętach gorszych od kupionych, na szczęście postępuje zmiana w sposobie postrzegania zwierząt schroniskowych. Coraz więcej osób dostrzega ich piękne, dobre cechy – mówi Iwona Duda, prezeska Fundacji Sarigato prowadzącej projekt Karmimy Psiaki. Jak zrobić zwierzakom ze schronisk wspaniały prezent na Święta?

Staż pracy będzie liczony inaczej od 2026 roku. Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu pracy

Staż pracy będzie liczony inaczej od 2026 roku. Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu pracy

Do tej pory osoby, które przez lata były spychane na tzw. śmieciówki lub do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, nie mogły wliczać tego okresu do stażu pracy, mimo że często realizowały dokładnie te same zadania co etatowi pracownicy. Od 2026 roku ma się to zmienić. Prezydent podpisał właśnie ważną nowelizację Kodeksu pracy wprowadzającą nowe zasady naliczania stażu pracy.

Introwertyk w pracy – porady, jak zbudować relacje

Introwertyk w pracy – porady, jak zbudować relacje

– Introwersja to nie lęk i wycofanie czy brak pewności siebie, również nie brak kompetencji – podkreśla psycholog Joanna Marszalska. –  Introwertyk dużo myśli, ale nielicznymi rzeczami się dzieli. To znaczy, że w pracy jest dużym zasobem, jednak często niezauważonym – dodaje psycholog Angelika Szymanek. Specjalistki wyjaśniają, co pomaga, a co przeszkadza w pracy introwertykom.

Ważne zmiany w prawie pracy 2026 – kogo obejmą, jak się przygotować?

Ważne zmiany w prawie pracy 2026 – kogo obejmą, jak się przygotować?

Nadchodząca nowelizacja przepisów prawa pracy obejmie bardzo dużą część społeczeństwa. Wkrótce czekają nas między innymi zaostrzone kontrole, nowe zasady na zwolnieniu lekarskim, ale i korzystniejsze przepisy naliczania stażu pracy, pozwalające niektórym na wydłużenie urlopu wypoczynkowego. Sprawdź, czego się spodziewać na rynku pracy 2026 i które zmiany obejmą Ciebie lub Twoją firmę.