TSL – sytuacja w branży

Transport, spedycja i logistyka to jedna z najbardziej dynamicznie rozwijających się branż. Rozwój handlu detalicznego i globalizacja owocują zwiększeniem apetytu firm produkcyjnych i handlowych na zdobywanie nowych rynków zbytu. To zaś wymaga dobrze opracowanego systemu dystrybucji i transportu.

Praca w TSL – poszukiwani pracownicy

Z analizy ofert pracy pojawiających się w serwisie Praca.pl wynika, że w ramach TSL najbardziej poszukiwani są kierowcy oraz spedytorzy / dyspozytorzy. Od spedytorów międzynarodowych oczekuje się przede wszystkim doświadczenia oraz znajomości przynajmniej jednego języka obcego.

Transport

Podstawowym stanowiskiem w transporcie jest praca kierowcy. Poszukiwani są kierowcy kategorii C+E z ważną kartą kierowcy. Ze względu na konieczność zapewnienia klientom jak najlepszej jakości usługi i jednocześnie ogromnej odpowiedzialności, jaka leży po stronie kierowcy, cenione są osoby z doświadczeniem i pozytywnymi referencjami od poprzednich pracodawców.

Z analiz ogłoszeń rekrutacyjnych zamieszczonych w 2014 roku w serwisie Praca.pl wynika, że ⅓ wszystkich ofert pracy oferują trzy województwa:

•    śląskie – 11,55% wszystkich ofert dla kierowców
•    mazowieckie – 10,54%
•    dolnośląskie – 9,97%

Regiony, w których kierowcy mają mniejszy wybór ofert to:

•    lubelskie – 3,83%
•    podkarpackie – 3,94%
•    warmińsko-mazurskie – 4,06%

Specyfika pracy kierowcy

Wielu młodym ludziom, którym marzy się praca kierowcy, wydaje się, że jest to praca dająca możliwość zwiedzania świata; praca nieomal romantyczna. Niestety, rzeczywistość jest nieco inna. To praca ciężka, monotonna, a  trasy – zwłaszcza międzynarodowe – poznaje się latami. To również praca dla samotników. Przez większość dnia kontakt z innymi kierowcami ma się głównie przez CB-radio. Trzeba też przede wszystkim uważać na ładunek – zwłaszcza jeśli przewozi się produkty spożywcze lub materiały niebezpieczne. Nie jest to też praca dla tych, którzy lubią regularny tryb życia i chcą codziennie wracać po pracy do domu. Kierowca zazwyczaj spędza w trasie tydzień lub dwa – za to po powrocie ma kilka dni wolnego.

Ścieżka rozwoju kierowcy

Kierowcy zazwyczaj zostają na swoim stanowisku przez lata. Nie dlatego, że nie mają się jak rozwijać, ale dlatego, że lubią swoją pracę. Dla ambitnych istnieje możliwość przejścia na stanowisko kierownika grupy kierowców, spedytora czy dystrybutora. Wiedza na temat tego, jak od podszewki wygląda przewóz towarów i z jakimi sytuacjami można się spotkać na trasie, zdecydowanie pomagają w późniejszej pracy na wyższych stanowiskach.

Zarobki w transporcie (średnia za: egospodarka.pl):

•    kierowca krajowy – 3500 zł brutto
•    kierowca międzynarodowy – 5000-6000 zł brutto
•    kierowca z uprawnieniami ADR – 7000 zł brutto

Często stosowanym rozliczeniem wśród kierowców jest podstawa plus procent od frachtu.

Spedycja

Główne zadania w pracy spedytora to nawiązywanie kontaktów handlowych z firmami potrzebującymi usług transportowych, negocjacja warunków przewozu oraz nadzorowanie transportu. Innymi słowy, spedytorzy odpowiadają za to, by kierowcy mieli co wozić.

Obecnie w Polsce rozwijają się głównie duże firmy spedycyjne, często z zagranicznym kapitałem. Duża konkurencja na rynku TSL oraz oczekiwania klientów do ciągłej optymalizacji (czyli obniżania) kosztów transportu sprawiają, że mniejsze firmy powoli przestają być konkurencyjne i tracą zleceniodawców na rzecz firm posiadających duże zaplecza magazynowe i mogących dowolnie łączyć ładunki (przez co transport staje się tańszy), czy oferować dropshipping.

Kim jest typowy spedytor?

Kierunkowe wykształcenie w tym zawodzie nie jest potrzebne. Jednak w przypadku pracy jako spedytor międzynarodowy konieczna jest znajomość języka angielskiego i/lub innego języka, którego używa się na terenie, jaki obsługuje spedytor. Ze względu na dużą dynamikę zdarzeń oraz fakt, że branża spedycyjna jest niskomarżowa, spedytorzy muszą cechować się umiejętnością multitaskingu, odpornością na stres i świetną organizacją pracy.

„W FM Logistic mocno stawiamy na rozwój kompetencji miękkich, takich jak umiejętność budowania relacji z klientem, współpracy i nastawienia na wynik przy jednoczesnym dbaniu o zadowolenie klienta. Nasi spedytorzy to jednocześnie osoby zajmujące się obsługą klienta, zatem są to cechy niezwykle ważne do tego, by móc skutecznie realizować zadania” – wyjaśnia Katarzyna Wąsik, Kierownik ds. Rekrutacji i Rozwoju w FM Logistic.

Spedytor w systemie home office

Coraz częściej spedytorów zatrudnia się w systemach home office. To propozycja dla osób, które cenią sobie elastyczność (choć w tej pracy nie ma miejsca na samodzielne zarządzanie czasem) i dla tych, którzy z różnych powodów nie mogą bądź nie chcą pracować w biurze. Do zadań takich osób należy wtedy również rozwijanie własnej bazy klientów i ich aktywne pozyskiwanie.

Zarobki w spedycji (za: CPL Jobs)

Firmy spedycyjne najczęściej zatrudniają spedytorów w oparciu o podstawę plus premię uzależnioną od wypracowanych zysków.

•    spedytor krajowy – 3000-5000 zł brutto
•    spedytor międzynarodowy – 3500-5000 zł brutto
•    kierownik spedycji – 8000-12 000 zł brutto

Logistyka

Kryzys to bardzo dobry okres dla logistyków. Firmy handlowe szukają oszczędności, a optymalizacja kosztów transportu to jeden z najważniejszych czynników, który może stanowić o być albo nie być przedsiębiorstwa. Dlatego w okresie, kiedy inni drżą o zatrudnienie, dobry logistyk wie, że o pracę nie musi się martwić. Zawód logistyka znalazł się w 2013 roku na 6. miejscu najlepszych zawodów w Polsce według miesięcznika Forbes.

Kim jest typowy logistyk?

Według raportu Antal International większość logistyków w Polsce ma już obecnie wykształcenie kierunkowe (43% ukończyło studia magisterskie w tym zakresie, a 32% podyplomowe). Co trzeci logistyk nie posiada jednak wykształcenia kierunkowego.

Dla pracodawców najbardziej u logistyka liczy się doświadczenie zawodowe oraz kompetencje pozwalające mu skutecznie radzić sobie z problemami i wyzwaniami tej pracy. Liczą się zatem:

•    umiejętność szybkiego podejmowania decyzji,
•    zdolności analityczne,
•    odporność na stres.

Gdzie pracuje logistyk?

Z raportu Antal International wynika, że większość (78%) to pracownicy firm z kapitałem zagranicznym. Międzynarodowa współpraca i konieczność zajmowania się transportem nie tylko w Polsce, ale na terenie całej Europy i świata wymuszają na logistykach znajomość języków obcych. I mimo iż 48% logistyków działa jedynie na krajowym rynku, to 97% z nich deklaruje znajomość języka angielskiego. Kolejne popularne języki obce to język rosyjski i niemiecki. Osób pracujących w logistyce i znających inne języki obce nie jest wiele – dlatego dla tych, którzy chcą w przyszłości specjalizować się w branży TSL, nauka języka hiszpańskiego czy francuskiego to bardzo dobry pomysł na rozwój kariery i zwiększenie szans i zarobków na rynku pracy.

Dużo absolwentów – mało specjalistów

Logistyka od kilku lat jest popularnym kierunkiem studiów i wiele uczelni oferuje możliwość specjalizacji w TSL. Osoby pracujące w branży podkreślają jednak, że w tym zawodzie nic nie zastąpi doświadczenia. W podbramkowej sytuacji – awarii w taborze, błędnego przydzielenia ładunku czy nagłej choroby kierowcy – akademicka wiedza nie pomoże. Trzeba działać szybko i skutecznie. Dlatego na rynku pracy sytuacja w obszarze logistyki może wydawać się niejasna – wiele osób szuka pracy, a jednocześnie wielu pracodawców nie może znaleźć pracownika.

Zarobki w logistyce (za: Antal International):

•    21% zarabia poniżej 5000 zł brutto
•    25% zarabia między 5000 a 7000 zł brutto
•    5% zarabia powyżej 20 000 zł brutto

Stawki na poszczególnych stanowiskach (według raportu płacowego CPL Jobs):

•    magazynier – 2500-3500 zł brutto
•    analityk łańcucha dostaw – 4500-5000 zł brutto
•    specjalista ds. sprzedaży rozwiązań logistycznych – 3500-5500 zł brutto
•    kierownik magazynu – 6000-8000 zł brutto
•    kierownik logistyki – 12 000-15 000 zł brutto
•    dyrektor logistyki – 15 000-20 000 zł brutto

Dyrektywa siarkowa – zmiany na rynku TSL

Od 1 stycznia 2015 roku wchodzi w życie tzw. dyrektywa siarkowa. Jest to Międzynarodowa Konwencja o Zapobieganiu Zanieczyszczaniu Morza przez Statki, która wymusza na przedsiębiorstwach zajmujących się transportem promowym obniżenie poziomu siarki w paliwach z 1% do 0,1%. Wprawdzie dyrektywa dotyczy transportu drogą morską, ale prawda jest taka, że będzie mieć wpływ na cały rynek TSL. Armatorzy będą zmuszeni podnieść ceny, co odbije się w koszcie całych łańcuchów dostaw międzynarodowych i na firmach zajmujących się logistyką wymusi działania zmierzające do obniżenia pozostałych kosztów. Dyrektywa siarkowa może zatem mieć wpływ również na rynek pracy – zwłaszcza w obszarze umów z pracownikami oraz poziomu wynagrodzeń. Uzyskany w ciągu ostatniego roku wzrost wynagrodzeń na poziomie 3-4% w całej branży (za: HRM Partners) może ulec redukcji.

Czytaj także: Szukanie nowej pracy – który miesiąc jest najbardziej odpowiedni?