Odmowa udzielenia urlopu
Tytułem wstępu przypomnijmy, że pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w roku kalendarzowym, w którym podwładny nabył do niego prawo. Urlop może być udzielany w częściach, jednak co najmniej jedna z nich powinna trwać nie mniej niż 14 dni.
W niektórych firmach funkcjonuje plan urlopów, zgodnie z którym są przyznawane dni wolne. U innych pracodawców urlopy udzielane są na podstawie porozumienia pracownika z pracodawcą.
Czy pracodawca może odmówić urlopu? W wyjątkowych sytuacjach faktycznie możliwe jest przesunięcie w czasie lub anulowanie urlopu przez pracodawcę. Okolicznością usprawiedliwiającą taki krok zgodnie z prawem pracy są szczególne potrzeby firmy, jeśli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.
Chodzi tu o takie sytuacje, które nie były możliwe do przewidzenia w chwili planowania urlopu. Będą to na przykład choroba innego podwładnego, kontrola wymagająca obecności pracownika mającego zaplanowany urlop czy nowe zamówienie, które wymagać będzie zmiany rytmu pracy firmy.
Ustawodawca nie uregulował w Kodeksie pracy kwestii kosztów w przypadku odmowy czy przesunięcia urlopu. Przyjmuje się jednak, że należy zastosować rozwiązania dotyczące odwołania z urlopu. Oznacza to, że firma zwraca koszty poniesione przez pracownika w związku z przesunięciem urlopu.
Wstrzymanie urlopu – zasady
Pracodawca może również odwołać pracownika z urlopu, jednak tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. Podobnie jak przy przesunięciu, okolicznością usprawiedliwiającą odwołanie z wypoczynku jest nieprzewidziana wcześniej nieobecność innego pracownika, kontrola czy awaria w firmie. Również w tym wypadku pracodawca pokrywa koszty poniesione w związku ze wcześniejszym powrotem urlopowicza do firmy.
Czy pracodawca może odmówić urlopu na żądanie?
Nawet w nagłej potrzebie musimy uzyskać akceptację szefa dla wolnego na żądanie. Są to maksymalnie 4 dni w roku pobierane z puli urlopu wypoczynkowego. Przełożony ma jednak prawo odmówić udzielenia takiego urlopu, powołując się na wyjątkowe okoliczności. Oczywiście w razie sporu pracownika z pracodawcą na tle zaistnienia szczególnych potrzeb, zawsze pracodawca będzie musiał udowodnić, że takie potrzeby miały miejsce.
Należy przy tym pamiętać, że pracownik ma obowiązek poinformować szefa o każdej nieobecności w pracy. Przyjmuje się, że w przypadku wolnego na żądanie podwładny robi to najpóźniej w dniu absencji – jednak przed rozpoczęciem pracy.
