Dodatkowy urlop dla osoby niepełnosprawnej to 10 dni roboczych w roku. Na jakich zasadach jest przyznawany i jakie warunki trzeba spełnić, aby z niego skorzystać?
Urlop rehabilitacyjny - co to jest?
Pracownikom, w zależności od stażu pracy przysługuje 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego. Prawo w niektórych przypadkach przewiduje możliwość wydłużenia tego czasu. Urlop rehabilitacyjny jest to dodatkowe 10 dni urlopu dla osoby niepełnosprawnej.
Jego zasady reguluje art. 19. ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Wedle niego: „Osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności.”
Co więcej urlop ten nie przysługuje osobom, które z innych przyczyn niż niepełnosprawność mają prawo do więcej niż 26 dni, ale jeśli wymiar tego urlopu jest mniejszy niż 10 dni – bierzesię pod uwagę korzystniejsze rozwiązanie, a więc urlop rehabilitacyjny dla osoby niepełnosprawnej.
Dodatkowy urlop dla osoby niepełnosprawnej
Osoby niepełnosprawne powyżej 16 roku życia mogą uzyskać formalne potwierdzenie swojego stanu zdrowia - orzeczenie o niepełnosprawności. Uprawnia ono do wielu ulg, np. podatkowych, w placówkach kulturalnych i sportowych oraz do korzystania z przywilejów pracowniczych, w tym właśnie z dodatkowych dni urlopu.
Wyróżnia się 3 stopnie niepełnosprawności (na podstawie obywatel.gov.pl):
- Lekki - w przypadku osób, które mają problemy w codziennych czynnościach i potrzebują np. protez, implantów czy innych urządzeń pomagających w funkcjonowaniu. Stan zdrowia ogranicza tych niepełnosprawnych – mogą oni pracować tylko w mniejszym niż pełny wymiarze.
- Umiarkowany - w przypadku osób niezdolnych do pracy bądź wymagających przystosowania stanowiska pracy do ich stanu zdrowia i potrzebujących czasowej albo częściowej pomocy innych osób przez 12 miesięcy.
- Znaczny - w przypadku osób niezdolnych do pracy bądź wymagających przystosowania stanowiska pracy do ich stanu zdrowia, które jednocześnie nie mogą funkcjonować samodzielnie i są całkowicie zależne od opieki innych osób, przez więcej niż 12 miesięcy (wymagają pomocy np. w zakresie mycia, karmienia czy pielęgnacji).
Dodatkowy urlop dla niepełnosprawnych przysługuje osobom, które mają orzeczenie o stopniu umiarkowanym bądź znacznym. Jeśli ich staż pracy jest krótszy niż 10 lat – będą mogły skorzystać łącznie z 30 dni urlopu, a jeśli dłuższy – 36. Przy lekkim stopniu niepełnosprawności dodatkowy urlop nie przysługuje. Jednak jeśli w ciągu roku kalendarzowego, np. w lutym, komisja podejmie decyzję, że dany pracownik będzie miał stopień lekki (do tej pory miał umiarkowany) jego urlop rehabilitacyjny w danym roku nie przepada.
Dodatkowe dni urlopu – warunki
Co jeszcze warto wiedzieć o dodatkowym urlopie z tytułu niepełnosprawności? Jeśli chodzi o moment nabywania do niego praw – musi upłynąć rok od wydania orzeczenia. Nie musi to być rok u tego samego pracodawcy, ważne aby łącznie przepracować 12 miesięcy. Zatem, jeśli np. w czerwcu 2019 r. wydano orzeczenie o niepełnosprawności, dodatkowy urlop osobie pracującej przez ten czas będzie przysługiwał od czerwca 2020 r. do końca 2020 r, a 1 stycznia 2021 r. pracownik uzyska prawo do kolejnych 10 dni wolnych.
A co z niewykorzystanym urlopem dla niepełnosprawnych? Pracodawca musi udzielić zaległego urlopu najpóźniej do końca trzeciego kwartału kolejnego roku.