Mamy być piękne i uśmiechnięte, i o 5 po południu, i o 5 rano. Mamy być silne i nigdy, przenigdy nie narzekać, nie dawać powodu do tego, by ktoś powiedział: no tak, kobiety są emocjonalne, nie można z nimi pracować! Mamy być superbohaterkami, które nie afiszują się ze swoją mocą. Mamy być wielozadaniowe i nieodmiennie wypoczęte. Mamy być tajemnicze i prostolinijne, przebojowe i skromne, spontaniczne i doskonale zorganizowane. Mamy być tymi, które pamiętają o wszystkim, myślą o wszystkim, wszystko biorą pod uwagę i mamy za wiele nie myśleć i z wdziękiem odnajdywać się w każdej sytuacji. Mamy umieć walczyć o swoje, ale mamy być też łagodne i ugodowe. I jakie jeszcze powinnyśmy być? A może w 2025 roku wreszcie przestaniemy mówić sobie, jakie „mamy być” i dostrzeżemy, jakie jesteśmy – my, kobiety XXI wieku, nie z bajek o księżniczkach i Wonder Woman, ale prawdziwe superbohaterki i liderki swoich własnych historii.
Z okazji Dnia Kobiet 2025 nasza Redakcja zaprosiła wszystkich pracowników Praca.pl do rozmowy o tym, jakie są ich idolki – liderki XXI wieku, kobiety, które inspirują i motywują, są wzorem do naśladowania.
W postaci idolki, idola zawsze jest coś nierzeczywistego. W końcu znamy nasze bohaterki i bohaterów tylko z pewnej odległości i tylko niektóre ich cechy, jakie ukazują światu. Możemy jedynie zgadywać, że za sukcesami wybitnych kobiet stoją nieprzeliczone godziny ciężkiej pracy, niepewności, zwątpienia we własne siły, osamotnienia i walki o pozycję w środowisku zawodowym, liczne wyrzeczenia i życiowe kompromisy – ale zapewne także napotykane po drodze radości, inspirujące zdarzenia, przełomowe momenty, poczucie wsparcia ze strony bliskich lub satysfakcja smakowana w samotności.
Czytając o liderkach XXI wieku pamiętajmy, że to także są kobiety z krwi i kości. Tak samo jak my wszyscy musiały znaleźć własny sposób na wykorzystanie swojego czasu, posiadanych talentów i napotkanych okoliczności. Pewnego dnia uczyniły pierwszy krok na drodze do osiągnięcia sukcesu – nie wiedząc, czy kiedykolwiek im się powiedzie. Są dowodem na to, że nie trzeba być wspomnianą Wonder Woman, by spełnić marzenia i inspirować innych. Wystarczy być zwykłą kobietą, ze wszystkimi zaletami i wadami, czasem aktywną, odważną i optymistyczną, czasem zmęczoną, sfrustrowaną i niepewną – która po prostu próbuje, a jeśli się jej nie uda, próbuje jeszcze raz.
Kim jest liderka?
Kim zatem jest liderka, przywódczyni, kobieta sukcesu? Odpowiedzieć na to pytanie spróbowała jedna z liderek biznesu Olga Kozierowska – ekspertka w obszarze Diversity, Equity & Inclusion, prezeska Fundacji WłączeniPlus, twórczyni Sukcesu Pisanego Szminką, członkini Rady NGO ds. prezydencji Polski w UE, wyróżniona na liście Forbes „30 under 30”.
-
Jakie cechy ma współczesna liderka?
Olga Kozierowska: Liderka to kobieta autentyczna, świadoma swoich wartości i otwarta na zmiany. To osoba, która potrafi łączyć empatię z determinacją, słuchać innych, ale i stanowczo stawiać granice oraz dążyć do realizacji założonych celów.
Ma kompetencje pozwalające skutecznie poruszać się w dynamicznym świecie, czyli posiada zwinność adaptacyjną – zdolność do szybkiego dostosowywania się do dynamicznie zmieniających się warunków rynkowych i społecznych, bez tracenia z oczu długofalowej wizji.
Dysponuje również krytycznym myśleniem, które pozwala jej analizować informacje – a tych jest dziś ogrom – oceniać ich wiarygodność i podejmować wyważone decyzje na podstawie faktów.
Wspólnotowość natomiast pozwala jej czerpać z różnorodności i budować przewagi konkurencyjne. Liderka wie, że sukces nie polega na rywalizacji, ale na tworzeniu wartości razem z innymi.
Co więcej, nie można dziś mówić o skutecznym przywództwie bez znajomości nowych technologii i umiejętności wykorzystania ich do rozwoju własnego oraz rozwoju swojej firmy czy organizacji.
-
Co może Pani poradzić młodym dziewczynom, które dopiero szukają swojego miejsca w życiu osobistym i zawodowym, z całą niepewnością i zwątpieniem tego etapu?
Powiedziałabym: nie zapraszaj do współpracy nikogo z litości czy chęci niesienia pomocy. Współpracuj tylko z tymi, którzy Cię uzupełniają i reprezentują podobne wartości.
Pięć razy zastanów się, czy potrzebujesz wspólnika, czy pracownika – zdecydowanie polecam to drugie.
Nie tłumacz ani nie usprawiedliwiaj złych uczynków ludzi, kłamstw czy wybuchów złości ich trudną sytuacją życiową lub stanem psychicznym. Ucinaj szybko takie relacje – zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym. Mów sobie „tak", a innym „nie", zamiast odwrotnie. :)
Dbaj o swój dobrostan. Badaj się regularnie. Przeznaczaj czas na odpoczynek i przyjemności. Dbaj o relacje z bliskimi. Nie tylko praca się liczy...
Czytaj także: Równość to nie odebranie czegoś mężczyznom! Olga Kozierowska o feminizmie w pracy
Inspirujące kobiety XXI wieku
Kogo podziwiamy i chcemy naśladować? Nie sposób wskazać wszystkich inspirujących kobiet działających w XXI wieku choćby w Polsce, nie mówiąc o skali globalnej. Dlatego poniższa lista ma charakter bardzo ograniczony i w pewnym sensie osobisty – są to bohaterki, które motywują do działania nasze Koleżanki i Kolegów z Praca.pl. Wybraliśmy te, które powtarzały się w odpowiedziach najczęściej.
Simona Kossak
Żyła w latach 1943-2007. Uhonorowana Złotym Krzyżem Zasługi w 2000 r. za działalność na rzecz ochrony przyrody. Profesor nauk leśnych, badająca m.in. zachowanie ssaków. Walczyła o ochronę środowiska naturalnego w Polsce, przede wszystkim Puszczy Białowieskiej, w której – w leśniczówce Dziedzinka – mieszkała przez 30 lat.
- Za pasję do przyrody, miłość do zwierząt, siłę i odwagę bycia sobą w trudnych czasach, w wymagającej rodzinie, wobec presji oczekiwań.
Ewa Błaszczyk
Aktorka filmowa i teatralna, wokalistka, działaczka społeczna słynąca z działalności charytatywnej. Znana między innymi z filmów „Dekalog IX”, „Nic śmiesznego”, „Nadzór” czy seriali „Dom”, „Zmiennicy”. Związana z Teatrem Studio w Warszawie. Jest współzałożycielką Fundacji „Akogo?” pomagającej pacjentom z urazami neurologicznymi. Z inicjatywy Fundacji Ewy Błaszczyk przy Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie powstała Klinika Neurorehabilitacyjna „Budzik” dla osób po ciężkich urazach mózgu i w śpiączce.
- Wybitna aktorka, o wielkim sercu. Mimo trudnego doświadczenia życiowego z ogromną wytrwałością walczy o życie córki i innych podopiecznych fundacji „Budzik". Jej odwaga i siła niech będą przykładem, jak można pięknie żyć mimo przeciwności losu.
Prof. Margot Gerritsen
Wykładowczyni na Uniwersytecie Stanforda, wybitna specjalistka ds. data science i matematyki obliczeniowej, w tym matematyki stosowanej w inżynierii. Jedna z głównych inicjatorek ruchu „Women in Data Science” wspierającego rozwój kobiet w dziedzinie nowych technologii – pierwotnie jako konferencji poświęconej udziałowi kobiet w naukach informatycznych, obecnie jako organizacja non-profit wspierająca kobiety w ok. 160 krajach na świecie. Prowadzi działalność popularyzującą wśród dziewczynek i młodych kobiet wykształcenie w kierunkach ścisłych.
- Za to, że przełamuje stereotypy, które już dawno nie powinny istnieć! Przypomina o tym, że kobiety to doskonałe inżynierki, matematyczki, programistki, analityczki.
- Za to, że wytycza drogę dla kolejnych pokoleń dziewczyn, którym czasami nadal trudno jest odnaleźć się w branżach, które do niedawna nazywano „męskimi”.
Agnieszka Holland
Wielokrotnie nagradzana reżyserka filmowa i teatralna, scenarzystka. Otrzymała Order Odrodzenia Polski II i IV Klasy, w latach 2020-2024 przewodnicząca Europejskiej Akademii Filmowej. Jej filmy określane są mianem kinem moralnego niepokoju, stanowiąc nierzadko komentarz do bieżącej sytuacji społeczno-politycznej. Laureatka licznych polskich i zagranicznych nagród, które otrzymała na festiwalach filmowych m.in. w Cannes, Wenecji, Berlinie i w Gdyni. Do jej znanych filmów należą m.in. „Pokot”, „Zielona granica”, „Europa, Europa”, „Plac Waszyngtona”, „Całkowite zaćmienie”, „Gorączka”.
- Za ważkie i trudne tematy podejmowane w filmach.
Małgorzata Szumowska
Reżyserka i scenarzystka, producentka filmowa. Zdobywczyni między innymi Nagrody Grand Prix Jury – Srebrnego Niedźwiedzia za film „Twarz” na Berlinale, a także Srebrnego Niedźwiedzia za reżyserię oraz Nagrody Publiczności Europejskiej Akademii Filmowej za film „Body/Ciało”. W 2020 roku doceniono jej film „Śniegu już nigdy nie będzie” na MFF w Wenecji, gdzie otrzymała nagrodę specjalną za film o tematyce dotyczącej środowiska pracy. W swoich dziełach często porusza tematy relacji rodzinnych, a także współczesnych problemów społecznych, równości i tolerancji. Jej aktywność daleko wykracza jednak po branżę filmową.
- Za działalność społeczną. Jest edukatorką, twórczynią i prezeską Niewidzialnej Wystawy. W 2022 r. otrzymała tytuł Warszawianki Roku. Działa aktywnie na rzecz osób z niepełnosprawnością, propaguje zmianę ich postrzegania w przestrzeni publicznej, walczy o ich prawa. Podoba mi się jej nieszablonowe myślenie, wychodzenie poza schematy, działanie na rzecz dostępności.
Nadine Labaki
Pochodząca z Libanu aktorka, reżyserka i scenarzystka, znana chociażby z takich filmów jak „Kafarnaum” (za który otrzymała w 2018 r. Nagrodę Jury oraz Nagrodę Jury Ekumenicznego na festiwalu w Cannes), „Dokąd teraz?”, „Karmel”. Była nagradzana także na festiwalach w San Sebastian czy MFF w Toronto. Sama wielokrotnie zasiadała w jury prestiżowych międzynarodowych festiwali filmowych, w tym konkursu głównego Cannes w 2024 r. W filmach porusza między innymi tematy roli kobiet w Libanie i arabskim kręgu kulturowym.
- Za odważne i piękne, klimatyczne ukazywanie współczesnego świata arabskiego w tym problemów, roli i postaw kobiet w świecie muzułmańskim.
Han Kang
Południowokoreańska pisarka, laureatka International Booker Prize (2016 r.) i literackiej Nagrody Nobla (2024 r.) – jako pierwsza Koreanka i pierwsza kobieta pochodząca z Azji. W swoich książkach podejmuje tematykę społeczną, w tym roli kobiety we współczesnej, tradycjonalistycznej obyczajowo Korei Południowej. Analizuje nierealistyczne i restrykcyjne wymagania stawiane przez społeczeństwo i rodziny młodym Koreankom, dotyczące m.in. wyglądu, związków czy nawet diety (jak w głośnej powieści „Wegetarianka”).
- Za cenny moim zdaniem głos na temat tego, z czym wciąż muszą mierzyć się kobiety w XXI wieku, nawet w nowoczesnych i wysoko rozwiniętych krajach. Pokazuje, że wolność kobiet do decydowania o sobie nie jest tak oczywista, jak byśmy chciały.
Olga Tokarczuk
Pisarka, poetka, publicystka, autorka scenariuszy, z wykształcenia psycholożka. W 2018 r. otrzymała literacką Nagrodę Nobla oraz The Man Booker International Prize (za powieść „Bieguni”). Laureatka licznych polskich nagród, w tym dwukrotnie Nike. Do jej ważnych dzieł należą m.in. „Księgi Jakubowe”, wspomniani „Bieguni” czy „Prowadź swój pług przez kości umarłych”. Książki Tokarczuk zostały przetłumaczone na ponad 30 języków, w tym angielski, chiński, arabski, japoński.
- Za wrażliwość na świat i oryginalny język, za kreowanie postaci, wizji świata w swoich książkach.
Renata Przemyk
Piosenkarka, kompozytorka, fotografka. Na swoim koncie ma wiele złotych płyt (sprzedaż ponad 500 tys. egzemplarzy), wielokrotnie nagradzana i doceniana przez publiczność za wyjątkową charyzmę i otwartość. Oprócz występów na największych polskich scenach koncertowała m.in. USA, Francji, Anglii, Niemczech. Wykonuje przede wszystkim muzykę rockową i alternatywną, poezję śpiewaną. Komponuje również muzykę do spektakli teatralnych.
- Mądra, twórcza i aktywna. Autentycznie utalentowana i konsekwentna.
Wanda Panfil-González
Wybitna biegaczka, zdobyła tytuł mistrzyni świata w maratonie tokijskim (w 1991 r., z czasem 2:29:53). Wielokrotna zwyciężczyni biegów maratońskich na całym świecie, w tym maratonów w Nowym Jorku, Bostonie i Londynie. Dwukrotnie reprezentowała Polskę na igrzyskach olimpijskich, najpierw w Seulu, potem w Barcelonie. 14-krotna mistrzyni kraju i 9-krotna rekordzistka Polski w biegach na różnych dystansach. Dwukrotnie otrzymała tytuł Sportowca Roku w plebiscycie „Przeglądu Sportowego”. Trenerka i aktywna popularyzatorka sportu wśród dzieci i młodzieży.
- Za niezwykła charyzmę, zapał i nieograniczone pokłady energii. Pokazuje, że tak naprawdę każdy może znaleźć w sobie siłę, z której nie zdawał sobie sprawy.
Martyna Wojciechowska
Podróżniczka, dziennikarka, prezenterka telewizyjna, pisarka, działaczka społeczna, kierowczyni rajdowa, himalaistka – jako trzecia kobieta w Polsce zdobyła Mount Everest. Redaktor naczelna magazynów „National Geographic Polska” i „National Geographic Traveler”. Znana między innymi z programów dokumentalnych „Misja! Martyna” i „Kobieta na krańcu świata” oraz licznych książek popularyzujących podróże i wyprawy wysokogórskie.
- Za głód świata, mądre przedstawianie kobiet w innych kulturach, siłę, determinację, konsekwencję i odwagę.
- Za całokształt działalności, odwagę, podejmowanie trudnych tematów, pokazywanie w swoich programach życia ludzi „trzeciego świata", a także za adopcję Kabuli chorującej na albinizm.
Klementyna Suchanow
Aktywistka polityczna działająca w Ogólnopolskim Strajku Kobiet, pisarka, tłumaczka i redaktorka (m.in. w Wydawnictwie Znak). Jedna z głównych organizatorek głośnego protestu przeciwko zaostrzenia prawa aborcyjnego w Polsce (tzw. Czarna Środa). Autorka książki „To jest wojna. Kobiety, fundamentaliści i nowe średniowiecze" (2020), na której podstawie ma powstać serial dokumentalny w produkcji amerykańskiego studia CreativeChaos.
- Jest dla mnie inspiratorą chyba najsilniejszej emocjonalnej i aktywnej reakcji polskich kobiet i społeczeństwa po 1989 roku.
Aneta Sitkiewicz / Fundacja Psierociniec
Założycielka fundacji dla starszych i schorowanych psów. Zaczęła od uratowania chorych psów ze schroniska dla zwierząt w Kaliszu. Wkrótce do Psierocińca dołączyli lokatorzy z całej Polski. Są to psy, które przez wiele, nawet kilkanaście lat przebywały w schroniskach. Psierociniec ma być dla nich prawdziwym domem, w których mogą żyć spokojnie i szczęśliwie.
- Za to, że założyła fundację dla starszych i schorowanych piesków i stworzyła im najcudowniejsze miejsce na ziemi.
- Pani Aneta opisuje opiekę nad psiakami oczami samych psów. Codzienne historie wzruszają. O nic nigdy nie prosi, a followersów zdobywa skromnością i nieprzeciętnymi postami. Czyli mamy wielkie serducho + zupełnie inne podejście do potencjalnych darczyńców.
Gdzie znaleźć superbohaterkę
Szukając inspirujących kobiet i liderek, warto zauważyć także osoby w naszym otoczeniu.
Liderka… tuż obok mnie?
- Myślę, że warto wspomnieć o tych mało znanych liderkach. Często te najbardziej inspirujące kobiety mijamy na ulicy, nie wiedząc o nich nic. Skrywają czasami takie historie, które potrafiłyby zmiękczyć każde serce i wzbudzić podziw.
- Moją największą inspiracją jest moja mama. Kobieta, która pomimo wielu przeciwności losu i bardzo ciężkich sytuacji życiowych, których ja bym nie udźwignęła, podnosi się i z uśmiechem idzie dalej przez życie. Potrafiła tak wspaniale opiekować się drugim człowiekiem w ciężkiej chorobie, dać dom, gdy najbliższa nam osoba została sierotą. Nie znam drugiej tak wesołej, empatycznej, ciepłej i przyjaznej osoby. Kobiety na którą zawsze mogę liczyć, która jest ze mną w złych i dobrych chwilach. I która akceptuje każde moje wybory życiowe. Choć naprawdę podziwiam wiele kobiet, to moją mamę podziwiam najbardziej i każdemu takiej życzę!
- Nie znam silniejszej istoty niż Kobieta, tak serio serio, nie ujmując przy tym Mężczyznom. Jednak nie bez powodu to my dźwigamy mentalnie najcięższe ciężary i znajdujemy w sobie nieopisane pokłady bezgranicznej miłości, wyrozumiałości i troski wobec drugiego człowieka. Ave My – KOBIETY! ;)
Z okazji Dnia Kobiet zespół Praca.pl życzy tego, co najlepsze wszystkim kobietom – liderkom w skali makro i mikro, bohaterkom wielkich i małych historii.