Praca.pl Poradniki Rynek pracy
Tajemnica służbowa – kogo dotyczy zobowiązanie, oświadczenie, Kodeks pracy

Tajemnica służbowa – kogo dotyczy zobowiązanie, oświadczenie, Kodeks pracy

 
Tajemnica służbowa – kogo dotyczy zobowiązanie, oświadczenie, Kodeks pracy

Czasami o tym, czym zajmujemy się w pracy, nie możemy powiedzieć nawet rodzinie. Choć od blisko dekady w polskim prawie nie obowiązuje już termin tajemnicy służbowej, w praktyce wiele firm nadal wymaga od pracowników podpisania klauzuli poufności. Kogo obowiązuje tego typu tajemnica i co grozi za jej złamanie?

 

Tajemnica służbowa – co to jest?


Niegdyś dokumenty zawierające tajemnicę służbową oznaczano klauzulami „poufne” bądź „zastrzeżone”, w zależności od stopnia ich tajności. Od 2010 roku określenie tajemnicy służbowej nie funkcjonuje w polskim prawodawstwie, nie oznacza to jednak, że pracownik ma pełną swobodę w wyjawianiu informacji na temat miejsca i zasad swojego zatrudnienia. Do obowiązków pracowniczych, wyszczególnionych przez Kodeks pracy, należy bowiem między innymi zachowanie w tajemnicy informacji, których ujawnienie naraziłoby pracodawcę na szkodę. Co więcej, pracodawca sam decyduje, jakiego rodzaju są to informacje.

Ustawodawca zobowiązał też pracownika do przestrzegania tajemnicy określonej w odrębnych przepisach. Ten zapis Kodeksu pracy odnosi się między innymi do zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa. Przez tego typu tajemnice rozumie się informacje dotyczące różnego rodzaju rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych, których ujawnienie mogłoby narazić firmę na straty, na przykład wskutek przechwycenia ich przez konkurencję.

 

Oświadczenie o tajemnicy służbowej


Wielu pracodawców wymaga od podwładnych podpisania oświadczenia o zachowaniu tajemnicy służbowej. Takie zobowiązanie zawiera często zapis o tym, że pracownik nie będzie rozpowszechniał informacji dotyczących przedsiębiorstwa, do których uzyska dostęp nie tylko w czasie trwania umowy, ale też po jej wygaśnięciu.

Oświadczenie o zachowaniu tajemnicy powinno wymieniać, jakiego typu informacje są uznawane przez pracodawcę za poufne. Mogą być to na przykład dane osobowe, dokumenty wytwarzane w toku pracy, korespondencja tradycyjna i telefoniczna, informacje o klientach oraz dostawcach czy dane przechowywane w pamięci komputerów i innych nośników elektronicznych.

 

Zobowiązanie do zachowania tajemnicy służbowej – kogo obowiązuje?


Klauzulę poufności dla pracownika zwykle podpisują dziennikarze. Mają oni codzienny kontakt z wieloma wrażliwymi informacjami, nierzadko też muszą chronić dane swoich informatorów. Jednak lista profesji, których przedstawiciele są zobowiązani do zachowania tajemnicy, jest znacznie dłuższa.

Zachowanie tajemnicy służbowej jest ważne między innymi w zawodzie notariusza, komornika, radcy prawnego, rzecznika patentowego, sędziego, prokuratora, ale także lekarza, pielęgniarki, położnej, farmaceuty, psychologa i psychiatry, żołnierza, a nawet maklera, pracownika banku i towarzystwa ubezpieczeniowego.
 
Jednak do przestrzegania zasady poufności powinny skłaniać nas nie tylko przepisy prawa pracy, ale również przesłanki etyczne. Ujawnienie przez lekarza informacji na temat choroby pacjenta może mieć znaczny wpływ na jego sytuację rodzinną, a dziennikarz, który podał do wiadomości publicznej nazwisko bądź adres swojego informatora, może narazić go na niebezpieczeństwo.

Za ujawnienie tajemnicy służbowej mogą nam grozić poważne konsekwencje. Kodeks karny stanowi, że każdy, kto wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu zobowiązaniu – na przykład w formie podpisanej klauzuli poufności – ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega odpowiedzialności karnej. Przestępstwo to jest ścigane na wniosek pokrzywdzonego, a podejrzanemu o jego popełnienie grozi kara grzywny i pozbawienia wolności do lat 2.

Ponadto, jeśli doszło do ciężkiego nadużycia prawa pracowniczego, pracownik musi się liczyć z możliwością dyscyplinarnego zwolnienia bez okresu wypowiedzenia. Kodeks pracy określa, że do takiej sytuacji może dojść zarówno wtedy, gdy brał czynny udział w przekazywaniu nieuprawnionym osobom poufnych informacji, jak i wówczas, gdy nie dopełnił swoich obowiązków, narażając pracodawcę na szkodę. Jeśli do niej faktycznie doszło, pracodawca może pociągnąć pracownika do odpowiedzialności materialnej. Wysokość żądanego odszkodowania będzie się różnić w zależności od tego, czy działanie na szkodę firmy zostało podjęte umyślnie.

Więcej artykułów "Rynek pracy"

Polecane oferty

  • Młodszy Inżynier Sprzedaży Maszyn CNC

    DEMATEC POLSKA Sp. z o.o.   łódzkie    praca mobilna
    specjalista junior / mid  umowa o pracę  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    2 godz.
    Opis stanowiska sprzedaż obrabiarek CNC na powierzonym terenie: łódzkie; prowadzenie rozmów handlowo-technicznych; rozwój rynku centralnego pod katem sprzedaży obrabiarek CNC; udział w negocjacjach końcowych; nawiązywanie i podtrzymywanie relacji z klientami; współtworzenie strategii...
  • Warehouse Worker

    Adecco Personalsdienstleistungen GmbH   Niemcy, Kaiserslautern   
    pracownik fizyczny  umowa o pracę  pełny etat  rekrutacja online  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    2 godz.
    Requirements: Basic language skills at A1 level in German or English Commitment and team spirit;
  • Młodszy Specjalista ds. Rezerwacji

    Coral Travel Poland Sp. z o.o.   Warszawa, Mokotów, ul. Postępu 17B    praca stacjonarna
    młodszy specjalista (junior)  umowa o pracę  pełny etat
    2 godz.
    Twoje zadania: Obsługa wewnętrznego systemu rezerwacyjnego; Kontrola rezerwacji w systemie online; Bieżąca kontrola potwierdzeń od Kontrahentów Dokonywanie zmian w rezerwacjach na wniosek Klientów i Agentów; Kontakt e-mail z Agentami i Kontrahentami;
  • Bank Pocztowy S.A.
    dyrektor  umowa na zastępstwo  pełny etat
    3 godz.
    Twój zakres obowiązków zarządzanie Zespołem i realizacja planów sprzedażowych podległej Placówki i Rynku; planowanie, organizowanie i nadzorowanie działalności Placówki i Rynku; inicjowanie działań podnoszących efektywność sprzedażową, w tym dobór odpowiednich narzędzi i metod;...
  • Mikrobiolog kliniczny, weterynaryjny

    Vetlab Sp. z o.o.   Wrocław, Wodzisławska 6    praca stacjonarna
    specjalista mid / junior / senior  umowa o pracę  pełny etat  rekrutacja online
    4 godz.
    Zakres obowiązków: ocena wartości diagnostycznej oraz posiew materiałów biologicznych pochodzenia zwierzęcego, bezpośredni kontakt z lekarzami weterynarii, ocena preparatów mikroskopowych, wykonywanie analiz mikrobiologicznych wraz z oznaczeniem lekowrażliwości.
  • Doradca Agenta

    Coral Travel Poland Sp. z o.o.   Katowice    praca stacjonarna
    specjalista (mid)  umowa o pracę  pełny etat
    4 godz.
    Do głównych zadań Doradcy Agenta należeć będzie m.in.: Wsparcie techniczne dla agencji sprzedaży i biur własnych; Pomoc w rozwiązywaniu codziennych problemów operacyjnych; Prowadzenie korespondencji mailowej dotyczącej zapytań produktowych z agentami turystycznymi i biurami własnymi;

Najnowsze artykuły

 Kto pracuje w święta? Katalog prac dozwolonych w święta

Kto pracuje w święta? Katalog prac dozwolonych w święta

Wielkanoc tuż tuż i i większość z nas powoli przygotowuje się do świętowania: planujemy urlopy, świąteczne menu, wyjazdy. Jednak święta nie dla wszystkich oznaczają wolne od pracy i możliwość wypoczynku. Zobacz, kto pracuje w Wielkanoc i na jaką rekompensatę może liczyć ze strony pracodawcy. Wyjaśniamy także, czy można odmówić pracy w święta bez konsekwencji dyscyplinarnych.

Wielkanocne „jajeczko” w pracy zdalnej

Wielkanocne „jajeczko” w pracy zdalnej

Do Wielkanocy przygotowujemy się nie tylko w domach, ale i w miejscu pracy. Czy spotkanie okolicznościowe z pracownikami to dobry pomysł? Jak świętować razem z zespołem, który pracuje zdalnie? Wystarczy e-mail z życzeniami, czy może warto zadbać o drobne upominki dla kadry? Oto krótki przewodnik po obchodach Wielkanocy w firmie.

Dress code w pracy, czyli pracownik odpowiednio ubrany

Dress code w pracy, czyli pracownik odpowiednio ubrany

Jak ubrać się na rozmowę kwalifikacyjną, jak do biura, a jak na spotkanie z kluczowym klientem? Czy tzw. Casual Friday zwalnia z obowiązkowej koszuli? Czym się różni styl black tie od white tie? Stylistka Dorota Leszek wyjaśnia, czym jest dress code, jak go stosować oraz dlaczego ubieranie się odpowiednio do sytuacji jest tak ważne dla naszej samooceny.

Moje i twoje czy nasze? Jak rozmawiać o pieniądzach, by nie zrujnować związku

Moje i twoje czy nasze? Jak rozmawiać o pieniądzach, by nie zrujnować związku

Nieporozumienia na tle finansowym są jedną z najczęstszych przyczyn rozpadu związków w Polsce – tłumaczy socjolog i coach finanansowy Anna D. Nowicka. O konflikt nietrudno, bo dla wielu par temat pieniędzy to tabu. A do ustalenia jest naprawdę wiele, począwszy od wspólnego konta, przez domowy budżet, po wspólny kredyt. Ekspertka radzi, jak rozmawiać o pieniądzach, by nie zepsuć relacji.

Osoby z niepełnosprawnością na rynku pracy – prawa, obowiązki pracodawcy, czas pracy

Osoby z niepełnosprawnością na rynku pracy – prawa, obowiązki pracodawcy, czas pracy

W UE jest około 101 mln, a w Polsce od 4 do 7 milionów osób z niepełnosprawnością. Teoretycznie cieszą się pełnią praw pracowniczych, jednak czy rynek pracy jest dla nich przyjazny? – Ich sytuacja jest złożona, ale widoczne są pozytywne zmiany, które mogą przyczynić się do większej inkluzji i wykorzystania potencjału tych osób – zauważa prezeska fundacji TAKpełnosprawni Agata Robińska. 

Społeczność internetowa wokół marki własnej – jak stworzyć? Porady, najczęstsze błędy

Społeczność internetowa wokół marki własnej – jak stworzyć? Porady, najczęstsze błędy

Rozwijanie społeczności online to nie tylko strategia marketingowa, ale również sztuka zrozumienia i współpracy z ludźmi – podkreśla Ola Gościniak, ekspertka ds. rozwijania biznesu online. W tym obszernym poradniku wskazuje najczęściej popełniane błędy w tworzeniu społeczności, a także wyjaśnia, jak uniknąć pułapek oraz co każdy właściciel marki powinien wiedzieć o swojej grupie docelowej.