W czasie, kiedy większość z nas szykuje się na bal sylwestrowy, planuje podróż, by przywitać Nowy Rok w obcym kraju lub w jeszcze inny sposób celebruje tę znaczącą zmianę daty, spore grono osób przeżywa jeden z najbardziej intensywnych okresów w pracy. Często pracodawcy zatrudniają dodatkowe kadry, aby móc poradzić sobie ze zwiększoną liczbą klientów. Kto pracuje w sylwestra i co na to prawo pracy?
Spis treści
Praca w sylwestra a Kodeks pracy
W Ustawie z dnia 18 stycznia 1951 roku o dniach wolnych od pracy lista owych dni zaczyna się od 1 stycznia – Nowego Roku, a ostatnią datą w chronologicznym zestawieniu jest 26 grudnia, czyli drugi dzień Bożego Narodzenia. Sam sylwester, przypadający 31 grudnia, nie podlega więc ustawie. Jest normalnym dniem pracy.
Dopiero następny dzień, czyli pierwszy dzień roku kalendarzowego, powinien być wolny. Natomiast jeśli objęte wyjątkami zawody mogą być wykonane mimo ustawowego zwolnienia, to według Kodeksu pracy:
Kodeks pracy, art. 1519 Praca w niedziele i święta
§2. Za pracę w niedzielę i święto, w przypadkach [...] uważa się pracę wykonywaną między godziną 6:00 w tym dniu a godziną 6:00 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina.
Warto również wskazać, kto może pracować w niedziele i święta, a więc także w Nowy Rok. Zgodnie z przepisami prawa pracy (Kp, art. 15110) 1 stycznia i w inne dni ustawowo wolne od pracy wykonywanie pracy jest dozwolone:
- gdy zachodzi konieczność prowadzenia akcji ratowniczej w celu ratowania życia / zdrowia ludzi, ochrony mienia, ochrony środowiska, usunięcia awarii,
- w przypadku pracy w ciągłym ruchu,
- w przypadku pracy zmianowej,
- w razie konieczności wykonania niezbędnych remontów,
- w transporcie, komunikacji,
- w zakładowych służbach ratowniczych oraz strażach pożarnych,
- w ochronie osób lub mienia,
- w hodowli, rolnictwie,
- w przypadku prac niezbędnych z uwagi na użyteczność społeczną, szczególnie w zakładach świadczących usługi dla ludności, w hotelarstwie i gastronomii, placówkach ochrony zdrowia przeznaczonych dla osób wymagających całodobowej opieki, jednostkach gospodarki komunalnej, placówkach pomocy społecznej i świadczących pomoc rodzinom, opieki zastępczej, a także w jednostkach zajmujących się kulturą, oświatą, oraz turystyką i wypoczynkiem.
Zgodnie z przepisami pracodawca musi zapewnić podwładnemu wykonującemu pracę w święto inny dzień wolny w ciągu obowiązującego okresu rozliczeniowego. Jeśli nie jest możliwe odebranie wolnego, pracodawca musi wypłacić pracownikowi pełniącemu obowiązki w święto (lub niedzielę) dodatek w wysokości 100% kwoty wynagrodzenia.
Jednak jeśli chodzi o 31 grudnia, nie ma żadnych rekompensat za pracę ani ograniczeń dotyczących charakteru i czasu wykonywania pracy w tym dniu, ponieważ jest to zwykły dzień roboczy. Należy natomiast pamiętać, że pracodawca zatrudniający osoby do pracy np. na sylwestrową noc, powinien zastosować przepisy dotyczące pracy w godzinach nocnych (czyli między godz. 21:00 a 7:00). W szczególności za pracę w porze nocnej pracownicy mają prawo do dodatku.
Kodeks pracy, art. 1518
§1. Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.
§2. W stosunku do pracowników wykonujących pracę w porze nocnej stale poza zakładem pracy dodatek, o którym mowa w § 1, może być zastąpiony ryczałtem, którego wysokość odpowiada przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej.
Warto zauważyć, że w 2025 roku wysokość tego dodatku zwiększy się, wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę – które wyniesie 4666 zł brutto. Do końca grudnia 2024 roku płaca minimalna wynosi zaś 4300 zł brutto. Zatem jak obliczyć dodatek za pracę w nocy?
Wzór na wysokość dodatku za pracę w porze nocnej (brutto):
[płaca minimalna] / [liczba godzin pracy w miesiącu] x 20% = [kwota dodatku za pracę w nocy]
Przykładowo, w grudniu w pełnym wymiarze czasu pracy mamy 160 godzin miesięcznie. Zatem dodatek za pracę w nocy w grudniu 2024 r. wynosi:
- 4300 zł / 160 godzin x 20% = 5,38 zł za godzinę pracy w nocy
W styczniu pełnoetatowcy przepracują 168 godzin. Zatem dodatek za pracę w nocy w styczniu 2025 r. wyniesie:
- 4666 zł / 168 godzin x 20% = 5,55 zł za godzinę pracy w porze nocnej.
Warto przypomnieć, że są to kwoty brutto.
Czytaj także: Rynek pracy 2025 – jakie zmiany czekają nas w nowym roku?
Najczęstsze oferty pracy w Sylwestra
Wiele firm prowadzących działalność związaną z branżą HoReCa, rekreacją, kulturą czy transportem zatrudnia dodatkowe osoby do pracy w sylwestra i nowy rok. Na kogo najczęściej czeka praca w miastach lub kurortach turystycznych?
Oto grupa zawodów, na które jest największe zapotrzebowanie na noc sylwestrową:
- kelner – jest właściwie niezbędny, by sylwestrowe przyjęcie mogło się odbyć, imprezy na dużą liczbę gości, zaczynające się późnym popołudniem, a kończące nad ranem, to duże wyzwanie w branży – jednocześnie też bardzo często jest lepiej płatne niż praca w zwykłe dni;
- hostessa – może być zatrudniona na wydarzenia oficjalne, medialne, bankiety, gale;
- opiekunka – wielu rodziców, którzy wybierają się na przyjęcia i imprezy, szuka odpowiedzialnych opiekunów, którzy zatroszczą się o ich pociechy w sylwestrową noc. W tym okresie rodzice z reguły są skłonni zapłacić także podwyższone stawki;
- recepcjonistka w hotelu – w dzień poprzedzający Nowy Rok z pewnością wzrośnie lista zameldowań, dlatego szczególnie w wyjątkowych, malowniczych miejscach, niezbędna będzie więc praca recepcjonistów w ośrodkach wypoczynkowych;
- dostawca – każda impreza sylwestrowa wymaga odpowiedniego zaplecza, stąd bardzo duże zapotrzebowanie w tym okresie na dostawców i kierowców;
- DJ – jeśli ktoś zajmuje się muzyką, z pewnością spotka się z wieloma propozycjami pracy na noc sylwestrową;
- barista – w najbardziej zabawową noc w roku potrzebni są specjaliści od zaparzania kawy, dodający energii do samego rana. Oferty dodatkowej pracy pojawiają się w hotelach, salach bankietowych itp.;
- kierowca samochodu osobowego, taksówkarz – w sylwestrową noc ogromna grupa ludzi przemieszcza się po mieście, na imprezę, do restauracji, do klubu, do domu. Firmy taksówkarskie i świadczące usługi przewozu osób doświadczają prawdziwego oblężenia, dlatego potrzebne są często dodatkowi kierowcy;
- pilot linii lotniczych – wiele linii oferuje przeloty na sylwestrową noc, coraz modniejsze stają się krótkie wyprawy do ciekawych miast i miasteczek;
- stewardessa, steward – wraz z pilotem dbają o pasażerów, którzy Nowy Rok postanawiają spędzić poza granicami kraju.
Kto pracuje w sylwestra?
Gastronomia, restauracje, hotele, imprezy plenerowe – to tam w ostatnią noc w roku skupiają się rzesze ludzi. Praca w sylwestra w takich miejscach jest pewna. Kandydaci szukający pracy dorywczej mogą zaś liczyć na wiele propozycji zatrudnienia.
Sylwester oznacza też (niestety) bardzo duży ruch w placówkach medycznych, gdyż zabawa fajerwerkami i innymi materiałami pirotechnicznymi niekiedy wymyka się spod kontroli. Co więcej, tego dnia wiele osób nie liczy kieliszków wypitego szampana, zatem większe jest również ryzyko wypadków spowodowanych nietrzeźwością.
W sylwestrową noc pełne ręce roboty mają między innymi:
- ratownicy medyczni – praca w Sylwestra wiąże się z wezwaniami do przykrych wypadków, związanych z nieumiejętną próbą wystrzeliwania petard, do osób, które padły ofiarą wypadków pośrednio lub bezpośrednio związanych z wysokim spożyciem alkoholu itp.;
- pielęgniarka – w szpitalnych oddziałach ratunkowych opiekują się ofiarami tej jednej nocy, lecz nie zapominajmy o tym, że troszczą się także o pacjentów skierowanych na długotrwały pobyt w szpitalu;
- lekarz – podobnie jak pielęgniarki zapewnia opiekę bez względu na porę dnia czy roku;
- służby mundurowe – zabezpieczają nie tylko imprezy plenerowe, ale czuwają również na drogach i w całej przestrzeni miejskiej, by nic nie zakłócało ludziom przyjemnego świętowania Nowego Roku.
Czytaj także: Płace w Polsce wkrótce będą jawne. „Nie jesteśmy na to gotowi” – ocenia ekspert rynku pracy Mateusz Żydek
Sylwester w pracy – najczęściej zadawane pytania:
-
Czy sylwester jest wolny od pracy?
Sylwester, czyli 31 grudnia, nie znajduje się na liście świąt i dni ustawowo wolnych od pracy, jest to więc zwykły dzień roboczy. Pracodawcy mogą jednak, zgodnie z własną wolną, ustanowić ten dzień wolnym od pracy lub skrócić godziny pracy np. do 14:00.
-
Jaka praca na sylwestra?
W sylwestrową noc zatrudnienie czeka przede wszystkim na pracowników gastronomii, cateringu, hotelarstwa, branży rozrywkowej, a także transportu, usług opiekuńczych i medycznych.
