Praca.pl Poradniki Rynek pracy
Urlop wypoczynkowy zahamuje zwolnienia?

Urlop wypoczynkowy zahamuje zwolnienia?

 
Urlop wypoczynkowy zahamuje zwolnienia?

W wyniku obostrzeń gospodarczych spowodowanych pandemią koronawirusa wielu pracodawców zaczęło wprowadzać mało popularne wśród zatrudnionych rozwiązania jak obniżanie wynagrodzeń czy nawet redukcja etatów. Konieczność szukania oszczędności popchnęła niektórych pracodawców do innego kroku – wysyłania podwładnych na przymusowe urlopy. Czy mają prawo to robić?

 

Czy pracodawca może wysłać pracownika na przymusowy urlop?

 

W marcu 2020 r. pracujący Polacy obudzili się w nowej rzeczywistości gospodarczej. Do tej pory mówiono im, że rynek pracownika pozwala na przebieranie w ofertach i spokojne budowanie kariery. Po wprowadzeniu ograniczeń dotyczących prawie wszystkich branż, sytuacja gwałtownie się odwróciła. Tysiące osób zaczęło martwić się o stabilność zatrudnienia. Nic dziwnego – wiele firm już w pierwszych tygodniach stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce ogłosiła likwidację lub zawieszenie działalności. W niektórych branżach, np. transportowej, turystycznej, gastronomicznej, sytuacja była dramatyczna. 

 

I choć wraz ze wprowadzaniem kolejnych tzw. tarcz antykryzysowych oraz luzowaniem obostrzeń życie gospodarcze powoli wraca do normy, pracodawcy wciąż robią co mogą, by ograniczać wydatki. Koszty zatrudnienia pracownika w Polsce są bardzo duże, stąd tak wiele zwolnień. Jednak część firm nie chce pozbywać się dobrych specjalistów i narażać na powtórne szukanie wykwalifikowanej kadry za kilka miesięcy. Wysyłanie pracowników na przymusowe urlopy uzasadniają ochroną miejsc pracy. 

 

Warto zatem przypomnieć zasady ujęte w Kodeksie pracy, dotyczące takich kwestii jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, urlop a staż pracy, urlop bezpłatny. 

 

Przede wszystkim pracownik składa wniosek o urlop wypoczynkowy – płatny, przysługujący każdemu zatrudnionemu w wymiarze 20 lub 26 dni w roku. Pracownik jest obowiązany przy tym do wzięcia w danym roku minimum dwóch tygodni kalendarzowych nieprzerwanego wolnego. Pracodawca, w porozumieniu z podwładnym, udziela mu urlopu. Bierze pod uwagę zarówno preferencje wnioskującego, funkcjonujące w firmie plany urlopowe, jak i potrzeby firmy wynikające z prowadzenia normalnego toku pracy. 

 

Jak widać, w tym wypadku to pracownik wskazuje termin urlopu. Istnieje jednak możliwość przesunięcia wolnego. Zgodnie z art. 164. Kodeksu pracy:

 

§ 1. Przesunięcie terminu urlopu może nastąpić na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami.

§ 2. Przesunięcie terminu urlopu jest także dopuszczalne z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.

 

Nie ma jednak możliwości, by to pracodawca arbitralnie wyznaczył pracownikowi, kiedy ten ma udać się na płatny urlop wypoczynkowy. Jednak pracownik, rozumiejąc trudną sytuację przedsiębiorstwa, może wnioskować o urlop w terminie dogodnym dla przedsiębiorstwa. Nie powinien być jednak do tego zmuszany, a jeśli taka okoliczność zachodzi – może zgłosić swoją sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy i dochodzić swoich praw w sądzie pracy.  

 

A co z urlopem bezpłatnym? Czy koronawirus w Polsce uzasadnia wysyłanie pracowników na tego typu przymusowe wolne?

 

Odpowiedź brzmi: nie. Urlop bezpłatny udzielany jest wyłącznie na pisemny wniosek pracownika. Szef nie może zadecydować, kiedy podwładny zostanie wysłany na wolne bez prawa do wynagrodzenia. Warto pamiętać, że urlopu bezpłatnego nie wlicza się do stażu pracy, a jeśli wolne trwa ponad 3 miesiące, pracodawca ma prawo – w uzasadnionych okolicznościach – odwołać z niego zatrudnionego. Więcej informacji na temat zasad dotyczących udzielania urlopów bezpłatnych znajdziemy w Dziale VII rozdz. II Kodeksu pracy.  

 

W jakich sytuacjach pracodawca może wysłać pracownika na urlop?

 

Jeśli chodzi o podania o urlop wypoczynkowy i możliwości ich udzielania, pracodawca ma ograniczone pole manewru. Polskie prawo nie przewiduje sytuacji, w której przymusowo wysyła pracownika na urlop. Szczególną okolicznością jest jednak sytuacja niewykorzystania płatnego wolnego, przysługującego pracownikowi w danym roku kalendarzowym. Zaległy urlop wypoczynkowy podwładny musi wykorzystać do 30 września kolejnego roku kalendarzowego. W ocenie większości specjalistów prawa pracy firma może wymusić na zatrudnionym uchylającym się od tego obowiązku wykorzystanie zaległego urlopu przed upływem wskazanego terminu. 

 

Drugą wyjątkową sytuacją, w której pracodawca może wysłać zatrudnionego na urlop, jest okres wypowiedzenia. Informuje o tym art. 167.1. Kp.: W okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu (...). 

 

Więcej artykułów "Rynek pracy"

Polecane oferty

  • Inżynier Utrzymania Ruchu

    Aptiv   Gdańsk, Ul. Nowatorów 20    praca stacjonarna
    specjalista junior / mid / senior  umowa o pracę  pełny etat  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    1 godz.
    Miejsce pracy: Gdańsk, ul. Nowatorów 20 Twoja rola: Będziesz odpowiadać za zapewnienie skutecznej i terminowej konserwacji narzędzi i związanego z nimi sprzętu produkcyjnego. Twoje obowiązki będą obejmować m.in.: naprawy bieżące i konserwację maszyn montażowych i testujących; szybką...
  • Operator maszyn i urządzeń produkcyjnych - wsparcie techniczne

    Aptiv   Gdańsk, Ul. Nowatorów 20    praca stacjonarna
    specjalista (mid) / pracownik fizyczny  umowa o pracę  pełny etat  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    1 godz.
    Miejsce pracy: Gdańsk, ul. Nowatorów 20 Twoja rola: Będziesz odpowiadać za wsparcie techniczne w obszarze montażu tak, aby zrealizować zakładowe cele dot. produkcji i jakości. Twoje obowiązki będą obejmować m.in.: Ustawianie parametrów maszyn , wymianę materiałów eksploatacyjnych,...
  • Junior Accounts Receivable Accountant

    DANISH CROWN GBS SP Z O O   Kraków    praca stacjonarna
    specjalista junior / mid  umowa o pracę  pełny etat  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    3 godz.
    Area of responsibility: Responsible for basic tasks in credit management, incoming payments processing, manual invoices, collection, Accounts Receivable month-end close, reconciliations, reporting, and query resolution; Delivers a high quality and cost-effective service by performing basic Accounts...
  • HR Process Lead

    DANISH CROWN GBS SP Z O O   Kraków    praca stacjonarna
    ekspert / kierownik/koordynator / menedżer  umowa o pracę  pełny etat  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    3 godz.
    Area of responsibility As HR Process Lead, you will be part of Danish Crown People & Culture, responsible for driving process improvement initiatives and projects in close collaboration with the various HR Functions and the business. You will represent People & Culture as Process Specialist in...
  • Młodszy Inżynier Sprzedaży Maszyn CNC

    DEMATEC POLSKA Sp. z o.o.   łódzkie    praca mobilna
    specjalista junior / mid  umowa o pracę  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    20 godz.
    Opis stanowiska sprzedaż obrabiarek CNC na powierzonym terenie: łódzkie; prowadzenie rozmów handlowo-technicznych; rozwój rynku centralnego pod katem sprzedaży obrabiarek CNC; udział w negocjacjach końcowych; nawiązywanie i podtrzymywanie relacji z klientami; współtworzenie strategii...
  • Specjalistka / Specjalista ds. kadr i płac

    Abramis Sp. z o.o.   Łomianki, ul. Łąkowa 52a    praca stacjonarna
    specjalista junior / mid  umowa o pracę  pełny etat   7 000 - 8 500 zł brutto/mies.  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    20 godz.
    Zakres obowiązków: sporządzanie list płac dla pracowników; rozliczanie umów cywilno-prawnych; prowadzenie administracji personalnej; sporządzanie dokumentacji dla ZUS, PDOF, GUS; ewidencja i rozliczanie czasu pracy; sporządzanie raportów i analiz kadrowo – płacowych;

Najnowsze artykuły

Stolarz – co robi, czy to opłacalne, jak zostać?

Stolarz – co robi, czy to opłacalne, jak zostać?

Zapotrzebowanie na osoby wykonujące usługi stolarskie jest wysokie – pracownik obróbki drewna i stolarz to zawody deficytowe we wszystkich województwach. Tymczasem chętnych do nauki stolarstwa brakuje. Czy dziś praca w warsztacie stolarskim może się opłacać, kim jest ebenista oraz ile zarabia stolarz w Polsce? Oto krótki przewodnik po jednym z najstarszych rzemiosł świata.

Społeczność internetowa wokół marki własnej – jak stworzyć? Porady, najczęstsze błędy

Społeczność internetowa wokół marki własnej – jak stworzyć? Porady, najczęstsze błędy

Rozwijanie społeczności online to nie tylko strategia marketingowa, ale również sztuka zrozumienia i współpracy z ludźmi – podkreśla Ola Gościniak, ekspertka ds. rozwijania biznesu online. W tym obszernym poradniku wskazuje najczęściej popełniane błędy w tworzeniu społeczności, a także wyjaśnia, jak uniknąć pułapek oraz co każdy właściciel marki powinien wiedzieć o swojej grupie docelowej.

Szklane ściany, szklane ruchome schody. Równouprawnienie na rynku pracy to wciąż fikcja?

Szklane ściany, szklane ruchome schody. Równouprawnienie na rynku pracy to wciąż fikcja?

Udział kobiet w zarządach spółek handlowych wynosi tylko 25%, najmniej licznie są reprezentowane w spółkach akcyjnych i z o.o., co pokazuje, że im wyższe szczeble zarządzania, tym mniej kobiet – zauważa dr Anna M. Górska, dyrektorka Centrum Badań Kobiet i Różnorodności w Organizacjach z Akademii Leona Koźmińskiego. Na czym faktycznie polegają szklane bariery, które blokują kobiety w pracy?

Drzemka w pracy – przyjaciółka wydajności

Drzemka w pracy – przyjaciółka wydajności

Pomysł spania w czasie pracy może wywoływać co najmniej konsternację, niemniej zamknięcie oczu nawet na kilkanaście minut pozwala na nieocenioną regenerację sił i wzrost kreatywności. Potwierdzają to liczne badania, a jedno z nich dowodzi, że mózgi osób praktykujących drzemki są większe i wolniej się starzeją. Korzyści zdrowotne drzemki w pracy są wyraźne, ale co na to polskie prawo pracy?

Osoby z niepełnosprawnością na rynku pracy – prawa, obowiązki pracodawcy, czas pracy

Osoby z niepełnosprawnością na rynku pracy – prawa, obowiązki pracodawcy, czas pracy

W UE jest około 101 mln, a w Polsce od 4 do 7 milionów osób z niepełnosprawnością. Teoretycznie cieszą się pełnią praw pracowniczych, jednak czy rynek pracy jest dla nich przyjazny? – Ich sytuacja jest złożona, ale widoczne są pozytywne zmiany, które mogą przyczynić się do większej inkluzji i wykorzystania potencjału tych osób – zauważa prezeska fundacji TAKpełnosprawni Agata Robińska. 

Stacja polarna – praca, obowiązki zawodowe, zarobki, rekrutacja

Stacja polarna – praca, obowiązki zawodowe, zarobki, rekrutacja

Praca na biegunie południowym może się wydawać przygodą życia, lecz przed aplikacją warto przemyśleć swoją motywację. – Nie ma możliwości powrotu, ponieważ komuś się nie podoba, ktoś nie daje rady i rezygnuje z udziału w wyprawie – zauważa dr Małgorzata Korczak-Abshire z Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN. Właśnie trwa rekrutacja do polskiej stacji antarktycznej. Czy warto się zgłosić?