Praca.pl Poradniki Warto wiedzieć
Pierwsza praca – zwróć uwagę na umowę!

Pierwsza praca – zwróć uwagę na umowę!

 
Pierwsza praca – zwróć uwagę na umowę!

Od wszystich aspektów zatrudnienia uwzględnionych w umowie o pracę zależeć będą uprawnienia zatrudnionego, zasady wynagradzania dodatkowej pracy, a nawet sposób zakończenia współpracy.

Bez umowy ani rusz
Podjęcie pracy zarobkowej wymaga zawarcia pisemnej umowy określającej podstawowe i istotne z perspektywy stron warunki zatrudnienia. Co do zasady powinna być ona zawarta przed dopuszczeniem pracownika do pracy, ale w wyjątkowych przypadkach ustawodawca dopuszcza pisemne potwierdzenie warunków zatrudnienia do końca pierwszej dniówki roboczej. Jeśli do tego czasu nowy pracodawca nie przekaże umowy, istnieje duże ryzyko, że będzie nas oszukiwał, zatrudniając przez pewien czas na czarno. Wiąże się to z poważnymi problemami po stronie pracownika, więc takich przypadków należy bezwzględnie unikać. W praktyce lepiej zrezygnować z takiej pracy już po pierwszym dniu, niż ryzykować większe straty.

Przykład:
Absolwent zawodowej szkoły budowlanej podjął pracę w niewielkiej firmie zajmującej się budową domów jednorodzinnych i innymi zleceniami budowlanymi. Po pierwszym dniu pracy spytał majstra o umowę, a ten zbywał go koniecznością spotkania z księgowym, następnie zgubioną pieczątką, odwlekając w ten sposób moment potwierdzenia warunków zatrudnienia. W drugim tygodniu pracy pracownikowi przydarzył się wypadek, gdyż spadł z rusztowania i złamał rękę. Fakt zatrudnienia na czarno powoduje, że pracownik nie ma co liczyć na dostęp do bezpłatnej opieki zdrowotnej, a tym bardziej na zasiłek czy odszkodowanie z ubezpieczenia wypadkowego. W takich przypadkach pracodawca przeważnie wypiera się tego, że w ogóle zatrudniał daną osobę, więc problematyczne może okazać się nawet uzyskanie wynagrodzenia za przepracowany okres czy potwierdzającego zatrudnienie świadectwa pracy.

Rodzaj umowy
Obok umowy o pracę w obrocie prawnym pojawiają się również kontrakty cywilnoprawne, czyli umowy – zlecenia lub o dzieło. Te pierwsze są szczególnie popularne wobec studentów, gdyż, jeśli obejmują w całości okres kształcenia, nie odprowadza się od nich składek na ubezpieczenia społeczne. Kontrakty cywilnoprawne cechuje to, że nie posługują się pojęciami typowymi dla stosunku pracy, takimi jak: praca, czas pracy, wynagrodzenie za pracę czy wypowiedzenie. Przyznają również większą elastyczność w kształtowaniu rozkładów pracy, gdyż podporządkowanie pracodawcy jest jedną z charakterystycznych cech pracowniczego zatrudnienia. Często zleceniobiorca ma również swobodę w wyborze czasu i miejsca wykonywania czynności na rzecz zlecającego. Rodzaj zawartej umowy ma istotne znaczenie, gdyż bezpośrednio przekłada się na uprawnienia przysługujące podwładnemu.

Konsekwencje wyboru konkretnej umowy
Tylko w ramach stosunku pracy podwładnego obowiązują normy czasu pracy, a przekraczająca je praca stanowi nadgodziny i jest wynagradzana z dodatkiem lub rekompensowana czasem wolnym. Odmiennie w przypadku umów prawa cywilnego aktywność podwładnego nie jest w żaden sposób limitowana. Strona umowy cywilnoprawnej nie ma też prawa do płatnego urlopu i zwolnień od pracy, np. w związku z opieką nad dzieckiem. Od takich umów odprowadza się jedynie niektóre składki na ubezpieczenia społeczne, co znacząco ogranicza krąg świadczeń, z których może skorzystać zleceniobiorca lub wykonawca dzieła. Wreszcie zaś umowy cywilnoprawne nie gwarantują podwładnemu stabilności zatrudnienia, gdyż z braku odmiennych postanowień w treści kontraktu mogą być one rozwiązane w każdym czasie i to z dnia na dzień, bez konieczności zachowania okresu wypowiedzenia. W efekcie z perspektywy osoby podejmującej zatrudnienie umowa o pracę stanowi najkorzystniejsze rozwiązanie.

Agata Lankamer-Prasołek Pogotowie Kadrowe Lankamer-Prasołek Sp. J.

Więcej artykułów "Warto wiedzieć"

Polecane oferty

  • Pracownik Magazynu

    pracownik fizyczny  umowa o pracę  pełny etat  rekrutacja online  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    11 godz.
    Wymagania: bardzo dobra znajomość języka niemieckiego lub angielskiego; gotowość do przeprowadzki do Niemiec; Zadania: Odbieranie, sprawdzanie, sortowanie i układanie produktów na półkach, Pobieranie produktów z półek, pakowanie i nadawanie zamówień, Dbanie o bezpieczeństwo. To nasz...
  • Pracownik Działu Obsługi Klienta z Językiem Francuskim

    AYALA S.A.   Piaseczno, Julianowska 59A    praca stacjonarna
    specjalista (mid)  umowa o pracę  pełny etat  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    1 dni
    Obowiązki: Kompleksowa obsługa klienta; Fakturowanie sprzedaży; Kontrola wpływu należności; Obsługa transakcji sprzedażowych w systemie SAP; Samodzielne pozyskiwanie, rozwijanie współpracy oraz budowanie trwałych relacji z klientami.
  • Opiekun w domu Seniora

    Socco Stuttgart GmbH   Niemcy, całe Niemcy   
    pracownik fizyczny  umowa o pracę   14 221 zł brutto/mies.  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    1 dni
    Zakres obowiązków: zabiegi higieniczno-pielęgnacyjne; podawanie posiłków; kontrola wagi pacjenta, mierzenie ciśnienia, temperatury, poziomu cukru we krwi; wykonywanie zleceń lekarskich według obowiązujących procedur;
  • Pracowniczka / Pracownik w domach opieki

    Socco Stuttgart GmbH   Niemcy, całe Niemcy   
    pracownik fizyczny  umowa o pracę   14 221 zł brutto/mies.  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    2 dni
    Opis stanowiska podstawowa pielęgnacja pacjentów; podawanie posiłków; kontrola stanu zdrowotnego pacjenta (pomiar ciśnienia, wagi, cukru)
  • Asystentka / Asystent Dyrektora

    Climatic Sp. z o.o. Sp. k.   Reguły, k. Warszawy    praca stacjonarna
    młodszy specjalista (junior) / asystent  umowa o pracę / kontrakt B2B  pełny etat  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    2 dni
    Lubisz się uczyć i rozwijać? Chcesz poznać jeden z działów innowacyjnej firmy? A może chcesz uczestniczyć w tworzeniu projektów specjalistycznych i bliżej poznać tajniki prawa zamówień publicznych? Albo czujesz się dobrze w zadaniach, gdzie jasno wiadomo czego od Ciebie się wymaga?...
  • Architekt / Asystent Architekta

    Climatic Sp. z o.o. Sp. k.   Reguły, k. Warszawy    praca stacjonarna
    specjalista senior / mid / junior / asystent / ekspert  umowa o pracę / kontrakt B2B  pełny etat  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    2 dni
    Zakres obowiązków: Tworzenie projektów i modelowanie budynków w technologii BIM; Koordynacja międzybranżowa; Tworzenie dokumentacji projektowej: budowlanej, przetargowej i wykonawczej w zgodności z normami i przepisami budowlanymi w oparciu o harmonogram i budżet; Weryfikacja i optymalizacja...

Najnowsze artykuły

ESG – co to? Jaki ma wpływ na firmę?

ESG – co to? Jaki ma wpływ na firmę?

W 2024 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące ESG, które objęły duże firmy spełniające określone warunki. Od 2025 r. grono podmiotów zobowiązanych do tworzenia raportów ESG ma się powiększyć o kolejną grupę. Tymczasem badania pokazują, że 2/3 Polaków nie wie, co oznacza skrót ESG, nie mówiąc o wdrażaniu jego zasad do biznesu. Wyjaśniamy, na czym polega raportowanie ESG oraz kogo dotyczy.

Toksyczna pozytywność w miejscu pracy – dlaczego jest niebezpieczna?

Toksyczna pozytywność w miejscu pracy – dlaczego jest niebezpieczna?

Zdarza się, że szef wywiera na pracowników presję, by w czasie pracy stale mieli przyklejony do twarzy uśmiech. – Niektórzy wręcz zakazują używania wyrazu „problem” i każą zastąpić je „wyzwaniem” – wskazuje socjolog Anna D. Nowicka. Czy pozytywne nastawienie może być destrukcyjne? Kiedy zaczynamy oszukiwać samych siebie? Oto co trzeba wiedzieć o toksycznej pozytywności i jej konsekwencjach.

Kreatywność a AI. Czy pracownicy branż kreatywnych mogą wkrótce stracić pracę?

Kreatywność a AI. Czy pracownicy branż kreatywnych mogą wkrótce stracić pracę?

Czy inteligentny program ma prawa autorskie? Dlaczego AI może dyskryminować? Czy sztuczna inteligencja wkrótce przejmie kreatywne zawody, wysyłając na bezrobocie programistów, grafików, dziennikarzy, filmowców? – Ludzie wolą sztukę tworzoną przez ludzi. Kiedyś sztuka AI będzie jak sport na dopingu – przewiduje prof. Dariusz Jemielniak, badacz ruchów antynaukowych i sztucznej inteligencji.

CV mechanik samochodowy – porady, jak napisać profesjonalne CV

CV mechanik samochodowy – porady, jak napisać profesjonalne CV

Mechanik to jeden z zawodów deficytowych w Polsce. Szanse na pracę są spore, niemniej żeby ją zdobyć, szczególnie w renomowanych salonach naprawy pojazdów czy w międzynarodowych firmach motoryzacyjnych, zwykle potrzebne jest dobre CV. Wyjaśniamy, jak krok po kroku napisać CV w zawodzie mechanika, jakie uwzględnić w dokumencie umiejętności oraz w jaki sposób opisać doświadczenie zawodowe.

Osoby niewidome i niedowidzące w miejscu pracy – obowiązki pracodawcy, czas pracy, udogodnienia

Osoby niewidome i niedowidzące w miejscu pracy – obowiązki pracodawcy, czas pracy, udogodnienia

Nie muszę nikomu udowadniać swoich umiejętności i przekonywać, że wiele mogę, mimo iż nie widzę – mówi Krystyna Włodarek, działaczka społeczna, która w 2018 r. straciła wzrok. Specjalistka ds. dostępności Barbara Filipowska, osoba niewidoma, dodaje, że jednak często natrafiała na „mur” w kontaktach z rekruterami. Oto co pilnie trzeba zmienić w kontekście pracy osób z dysfunkcją wzroku.

Opowieść piątoklasistki wzrusza i inspiruje. Zwycięska praca w konkursie „Zawód godny podziwu

Opowieść piątoklasistki wzrusza i inspiruje. Zwycięska praca w konkursie „Zawód godny podziwu"

Strażak, lekarz, pielęgniarka, policjant, pracownik hospicjum, mama i tata – tak dzieci odpowiadały na postawione w naszym konkursie pytanie o zawód godny podziwu. Antosia z 5 piątej klasy opowiedziała nam o prawdziwym supermanie, dzięki któremu jej brat i wielu innych ludzi może rozwijać zainteresowania, cieszyć się życiem czy choćby wychodzić na spacer. Serdecznie zapraszamy do lektury!