W wielu kwestiach zasady zatrudnienia w Polsce i Wielkiej Brytanii znacznie się różnią. Jeśli pracujemy w UK, warto zapoznać się z naszym statusem prawnym - wiedzieć, do jakiej grupy zatrudnionych należymy, jaki rodzaj angielskiej umowy o pracę podpisaliśmy, jaki okres wypowiedzenia nas obowiązuje. Takie informacje przydadzą się, kiedy np. będziemy składać wypowiedzenie po angielsku. W zależności od tego, kto rozwiązuje umowę - pracownik czy pracodawca - temu pierwszemu przysługują różne uprawnienia. Artykuł dotyczy sytuacji, kiedy to zatrudniony w UK rezygnuje z pracy.
Wypowiedzenie umowy po angielsku - co zawrzeć
Na brytyjskim rynku pracy funkcjonują 3 podstawowe grupy pracujących:
• samozatrudniony (self-employed). To freelancer (tak jak w Polsce) lub wykonawca (contractor). Przedstawiciele tej grupy sami odprowadzają podatki, opłacają swoje ubezpieczenie zdrowotne. Ich prawa i obowiązki regulują umowy podpisywane z klientami;
• osoba zatrudniona (employee). Ma umowę na piśmie (pełny etat – full-time, lub w niepełnym wymiarze godzin – part-time, albo na czas określony – fixed-term contract) z określonymi warunkami (np. godzinami pracy, liczbą dni urlopu, zasadami wypowiedzenia, czasem trwania stosunku pracy, wysokością wynagrodzenia, sposobem i częstotliwością jego wypłaty, obowiązującą w UK minimalną stawką godzinową, urlopem macierzyńskim i zasiłkiem chorobowym). Takiej osobie obowiązki zwykle zleca przełożony, który egzekwuje też ich wykonanie. Pracodawca osoby zatrudnionej opłaca podatek i odprowadza składki na ubezpieczenie społeczne;
• pracownik(worker). Zazwyczaj pracuje na tzw. umowy „zero godzin” (zero hour contract, casual contract). To umowy o pracę dorywczą, czyli worker pracuje, kiedy jest potrzebny, i otrzymuje wynagrodzenie tylko za przepracowany czas. To niezbyt korzystny dla pracownika rodzaj umowy, ale uprawniający do najniższej stawki godzinowej i ustawowego okresu wypowiedzenia. Jednak nigdy nie wiadomo, ile to będzie czasu w następnym tygodniu, ponieważ pracodawca nie zapewnia konkretnej liczby godzin.
Jak wynika z powyższych informacji, wypowiedzenie po angielsku składają osoby zatrudnione (employee).
Jeżeli nie określono w warunkach umowy inaczej, należy rozwiązać umowę po angielsku na piśmie, np. w formie listu rezygnacyjnego z pracy. Rzadziej ustnie.
Powinny się w nim znaleźć następujące informacje:
• okres wypowiedzenia - zazwyczaj zawarty jest w warunkach umowy o pracę. Ale mogą one określać, że jest dłuższy. Prawodawstwo w UK mówi, że rośnie on proporcjonalnie do czasu zatrudnienia (np. 1 tydzień przy nieprzerwanym czasie pracy od 1 miesiąca do 2 lat; 2 tygodnie - przy pełnych 2 latach)
• datę ostatniego dnia w pracy;
• (niekoniecznie) powody wypowiedzenia;
• (kurtuazyjnie) podziękowanie za dotychczasową pracę i możliwości rozwoju – nawet jeśli nie do końca dobrze się układały stosunki z pracodawcą, warto zachować z nim dobre relacje.
Wynagrodzenie w okresie wypowiedzenia
W czasie wypowiedzenia przysługuje taki sam pakiet wypłat, jak przed jego złożeniem, czyli:
• chorobowe,
• urlop wypoczynkowy,
• urlop macierzyński/ojcowski,
• urlop coroczny.
Jeśli jednak pracownik wykorzystał cały urlop coroczny, a złożył wypowiedzenie umowy w połowie roku, szef może potrącić należność z części płatnego urlopu, jeśli tak zostało ustalone w kontrakcie.
Umowy na czas określony (fixed-term contract)
Daty początku i końca zatrudnienia (lub czas, który zajmie wykonanie konkretnego zadania) są w nich sprecyzowane. Z datą zakończenia stosunku pracy takie kontrakty wygasają automatycznie, bez wypowiedzenia. Jeśli umowa zawiera zapis pozwalający pracodawcy na zakończenie umowy wcześniej, pracownik ma prawo do tygodniowego okresu wypowiedzenia, pod warunkiem że przepracował on przynajmniej miesiąc.
Konstruktywne zwolnienie (constructive dismissal)
To sytuacja, kiedy pracownik został zmuszony do odejścia z pracy i składa wypowiedzenie umowy nie z własnej woli. Powodem odejścia są:
• poważne złamanie warunków umowy (niewypłacanie wynagrodzenia, nieuzasadnione przeniesienie na niższe stanowisko);
• zmuszanie do przyjęcia niemożliwych do zaakceptowania zmian w warunkach zatrudnienia bez zgody pracownika (nieoczekiwane przeniesienie do innego miasta, zmuszanie do pracy na nocną zmianę wbrew wcześniejszym ustaleniom);
• prześladowanie, dręczenie, stosowanie przemocy – mobbing, niedozwolone seksualne zachowania;
• zmuszanie do pracy w niebezpiecznych warunkach.
Zanim zatrudniony wystąpi o konstruktywne zwolnienie, musi najpierw jasno zakomunikować swoją niezgodę na takie wykroczenia oraz podjąć próby mediacji, rozmów z działem personalnym, załogą, Acas (służbą doradztwa, koncyliacji i arbitrażu) i porozumieć się z pracodawcą zgodnie z procedurami. Podobnie jak mobbing powody konstruktywnego zwolnienia bardzo trudno udowodnić.
Jak się pisze wypowiedzenie z pracy w UK
W wersji profesjonalnej wypowiedzenia po angielsku (professional/formal resignation letter) składanego przez pracownika obowiązuje styl formalny:
✓ wyraźny podział na akapity (paragraphs) i zachowanie odległości między nimi;
✓ umieszczenie po lewej stronie listu rezygnacyjnego danych pracownika, aktualnej daty i personaliów adresata dokumentu (szefa). Napisane w języku angielskim wypowiedzenie musi być opatrzone podpisem pracownika;
✓ brak form skróconych, kolokwializmów;
✓ język oficjalny, zwroty grzecznościowe dla niego charakterystyczne, np.:
This was not an easy decision to make… - To nie była łatwa do podjęcia decyzja;
I am writing to provide you with my formal notice of resignation from (nazwa firmy) / Please consider this letter as my formal resignation from - Piszę, aby przekazać Państwu/Panu moje formalne zawiadomienie o rezygnacji / Proszę potraktować ten list jako moje oficjalne zawiadomienie o rezygnacji z… ;
I truly value the experience I gained over the past years - Naprawdę doceniam doświadczenie, jakie zdobyłam w ciągu ostatnich lat;
I recently accepted a position with another company that will help me to achieve my dream of becoming a… - Niedawno przyjąłem stanowisko w innej firmie, co pomoże mi osiągnąć moje marzenie o zostaniu… (wymieniamy profesję lub stanowisko).
Jak już wspomniano wyżej, w dobrym tonie byłoby podać przyczynę rezygnacji i wspomnieć ciepło o pracy w obecnej firmie, nawet jeśli stosunki z szefem nie zawsze były poprawne. Po brytyjsku - powściągamy emocje.
Logiczne jest, że oficjalne wypowiedzenie umowy po angielsku jest wyrazem szacunku dla pracodawcy/szefa, z którym przepracowaliśmy kilka lat i czujemy się z nim i firmą związani.
Wypowiedzenie umowy o pracę - wzór
Są różne szkoły, jedni optują za krótką konstrukcją, zawierającą tylko niezbędne informacje, bez tłumaczeń i wyjaśnień. Inni radzą pisać w sposób bardziej rozbudowany. Oto kilka wzorów rozwiązania umowy po angielsku, reprezentujących różne style pisania wypowiedzeń.
Wzór 1
Propozycja prostego, standardowego wypowiedzenia po angielsku w kilku zdaniach (sample resignation letter):
Margaret Wright
15 Selena Street
Plymouth PL13HL, GB
Phone Number 666 666 777
m.wright@gmail.com
March 1, 2019
Damien Williams
Editor, Editorial Office
The Express Publishing
8 Crossfield Road
Birmingham
West Midlands
B29 1WQ
Dear Damien,
I would like to inform you that I am resigning from my position as a proofreader for The Express Publishing, effective March 31, 2019.
Thank you for the opportunities you have provided me during my time with the company. If I can be of any help during this transition, please let me know.
I wish you and the company all the best.
Yours sincerely,
Margaret Wright
Wzór 2
I przykład bardziej rozbudowanego wypowiedzenia umowy po angielsku (professional/formal resignation letter):
Eddie Smith
45 Crown Street
London W1G 7DH, United Kingdom
Phone Number 586 009 288
eddie89@gmail.com
November 2, 2017
Agnes Brown
Director
Department for Business
The British Company
13-29 Settles Street
Whitechampel
Greater London E1 1JW, GB
Dear Miss Brown,
Please consider this letter as my formal resignation from the position as a Key Client Manager, effective December 1, 2017.
I have recently accepted a position with another company that will help me to achieve my dream of becoming a director of advertising department. It was not an easy decision to take, and as I appreciate your support over the course of my employment at The British Company. I truly value the experience and knowledge I have gained over the past 7 years. It has been a pleasure to work with you and my associates.
Please let me know how I can help during this transition. I wish you all the best as the company continues to grow.
Sincerely,
Eddie Smith