Operator drona, pilot drona – czy to zawody przyszłości?

– Dron jest w większości branż dodatkowym narzędziem pracy, a pracownicy traktują uprawnienia na drony jako dodatkowe kompetencje – wyjaśnia Michał Zawadzak, sekretarz Polskiej Izby Systemów Bezzałogowych. Umiejętność pilotowania bezzałogowych statków powietrznych staje się na rynku coraz bardziej poszukiwana. Piloci dronów są cenieni w wielu sektorach – od budownictwa i rolnictwa, przez służby mundurowe, na branży kreatywnej kończąc. Coraz częściej kompetencje w tym zakresie postrzegane są jako duży atut na rynku pracy. Ale czy pilot drona to jedynie chwilowy trend napędzany rozwojem technologii, czy może faktycznie profesja przyszłości?

Operator drona vs pilot drona – kim są?

Latanie dronem cieszy się rosnącą popularnością – zarówno wśród pasjonatów nowych technologii traktujących to zajęcie jako hobby, jak i w wielu branżach, które coraz chętniej sięgają po bezzałogowe statki powietrzne jako narzędzie pracy. Zastosowanie dronów stale się rozszerza, a wraz z nim rośnie zapotrzebowanie na osoby posiadające odpowiednie uprawnienia i wiedzę.

Zanim jednak przejdziemy do omówienia konkretnych szkoleń i formalnych wymogów, warto uporządkować podstawowe pojęcia, które często bywają mylone i niesłusznie traktowane jako tożsame. Na początek należy wyjaśnić, że operator i pilot drona to nie to samo. 

– Pilot uzyskuje właściwe kwalifikacje do pilotażu dronów poprzez uzyskanie formalnych uprawnień („prawo jazdy na drona”). Z kolei rolą operatora jest spełnienie odpowiednich obowiązków jako organizatora operacji. Dla ułatwienia – operator jest jak linia lotnicza, która do świadczenia usług musi mieć drony i zatrudnić pilotów do ich obsługi. Oczywiście w mikroskali osoba, która kupi drona dla siebie i będzie go sama pilotować, zgodnie z prawem staje się zarówno operatorem jak i pilotem, co nie zmienia faktu, że pilot formalnie uzyskuje uprawnienia do posługiwania się BSP (Bezzałogowym Statkiem Powietrznym) – tłumaczy Michał Zawadzak z Polskiej Izby Systemów Bezzałogowych.

Jak zostać pilotem drona?

To, w jaki sposób uzyskać kwalifikacje do legalnego i bezpiecznego latania dronem, tłumaczy Michał Zawadzak z Polskiej Izby Systemów Bezzałogowych. 

– Uprawienia są aktualnie regulowane przez prawo europejskie. Nie ma podziału na uprawnienia do użytkowania komercyjnego lub rekreacyjnego, natomiast jest podział na kategorie lotów w zależności od ryzyka, które stwarzają operacje dronowe dla osób postronnych w powietrzu i na ziemi – dodaje.

Jak wyjaśnia sekretarz Polskiej Izby Statków Bezzałogowych, proces zdobywania uprawnień do latania dronem uzależniony jest od rodzaju wykonywanych lotów. W przypadku najprostszych operacji – w ramach tzw. kategorii otwartej, a konkretnie jej podkategorii A1 i A3 (kategoria A1 pozwala latać nad ludźmi, ale nie nad zgromadzeniami, a kategoria A3 umożliwia loty z dala od ludzi i zabudowań) – wystarczy przejść bezpłatne szkolenie online i zdać test dostępny na rządowym portalu drony.gov.pl. Warunkiem jest wcześniejsza rejestracja w systemie. 

Nieco bardziej zaawansowane kompetencje, jak te wymagane do lotów w podkategorii A2 (dotyczy dronów o masie do 4 kg, które mogą latać bliżej ludzi, ale nie bezpośrednio nad nimi – minimalna odległość to 30 metrów) lub według standardowych scenariuszy operacyjnych STS (stosowanych w kategorii szczególnej), wymagają już podejścia do egzaminu. Egzaminy te są odpłatne i prowadzone przez podmioty upoważnione przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Choć możliwe jest także wcześniejsze przygotowanie się do nich w ramach samokształcenia, wielu operatorów decyduje się jednak na dodatkowe szkolenia oferowane przez certyfikowane ośrodki.

Praca jako pilot drona – jak wygląda?

Praca pilota drona to nie tylko sama obsługa urządzenia podczas lotu, ale również przygotowanie do całego przedsięwzięcia. Pilot musi zaplanować trasę, sprawdzić warunki pogodowe i upewnić się, że przestrzegane są wszystkie przepisy prawa. Ta sama osoba bardzo często odpowiada również za obróbkę zebranych materiałów wideo.

• Gdzie może pracować pilot drona?

Drony znalazły zastosowanie w wielu branżach – od geodezji i rolnictwa, przez budownictwo czy monitoring, aż po działalność administracji publicznej. Jednak poza tymi bardziej popularnymi obszarami pojawiają się także mniej oczywiste wykorzystania, które w Polsce wciąż są słabo rozwinięte. 

– Czasem pojawiają się mniej oczywiste zastosowania lub na tyle niszowe, że niewiele firm się nimi zajmuje, choć odbiorcy takich usług z pewnością by się znaleźli – poczynając od mycia elewacji budynków, cieniowanie szklarni, a nawet transportu paczek. Oczywiście po drodze stoją jeszcze trudności prawne, a także wynikające z dostępności technologii, ale podmioty, które się z nimi uporają, mają szansę wypracowania sobie przewagi rynkowej nad innymi operatorami i pilotami dronów – ocenia Sekretarz Polskiej Izby Systemów Bezzałogowych. 

Pilot drona – zawód przyszłości czy dodatkowa kompetencja?

Aby lepiej zrozumieć, jak dziś wygląda rynek pilotów dronów i czy rzeczywiście można mówić o tym zawodzie jako profesji przyszłości, o garść statystyk poprosiliśmy eksperta.

Aktualnie zarejestrowanych w systemie Urzędu Lotnictwa Cywilnego jest ok. 270 tys. pilotów z uprawnieniami podstawowymi A1/A3 oraz niemal 42 tys. pilotów z uprawnieniami A2. Pilotów z uprawnieniami wyższej rangi tj. STS-01 jest ok. 12 tys. Jest to zatem spora rzesza osób, które potencjalnie mogą wykorzystywać drony zarobkowo. Ciężko jednak jednoznacznie stwierdzić, ilu pilotów z najniższymi uprawnieniami A1/A3 – których jest zdecydowanie najwięcej – korzysta ze swoich kompetencji w pracy, ponieważ te same uprawnienia są wykorzystywane również do lotów rekreacyjnych – wyjaśnia Michał Zawadzak.

– Rosnąca liczba osób rejestrujących się i zdobywających uprawnienia do najniższych kategorii lotów (średnio miesięcznie ok. 400 osób) nie przekłada się zatem wprost na rosnące zapotrzebowanie pilotów dronów na rynku. Wśród tych setek tysięcy osób kompetentnych do pilotowania dronów są chociażby funkcjonariusze przeróżnych służb (m.in. OSP, PSP, Policja, WOT) czy urzędnicy zatrudnieni w administracji publicznej, a także znacząca liczba osób latających wyłącznie rekreacyjnie – dodaje specjalista z PISB.

Choć skala wzrostu zainteresowania dronami jest imponująca, w rzeczywistości rosnąca liczba licencjonowanych pilotów nie zawsze oznacza realny wzrost zapotrzebowania na rynku pracy.

– Na rynek pracy dla pilotów dronów trzeba patrzeć znacznie szerzej. Dron jest w większości branż dodatkowym narzędziem pracy, a pracownicy traktują uprawnienia na drony jako dodatkowe kompetencje. Bezzałogowiec służy optymalizacji pracy np. poprzez szybsze pozyskiwanie danych z powietrza. Dla przykładu – geodetę łatwiej przeszkolić na drony (co zajmuje dosłownie kilka dni) niż z pilota drona bez studiów geodezyjnych zrobić geodetę. Tak to działa w znaczącej większości branż, co nie wyklucza przypadków, w których uzyskanie uprawnień pilota drona zapoczątkowało własną działalność gospodarczą – tłumaczy ekspert.

– Wiele osób weszło w branżę foto-wideo, zaczynając od kursu do uprawnień na pilota drona, a następnie zaczęło świadczyć usługi filmowania, fotografowania, inspekcji itp. Warto jednak pamiętać, że standardowe szkolenia na drony służą jedynie uzyskaniu uprawnień do ich pilotowania, a nie uczą samego fotografowania czy filmowania – dodaje Michał Zawadzak.

Pilot drona – ile zarabia?

Zarobki pilota drona w Polsce są bardzo zróżnicowane i zależą przede wszystkim od doświadczenia czy branży. Stawki godzinowe zaczynają się od kilkudziesięciu złotych w przypadku początkujących pilotów, natomiast ci bardziej doświadczeni mogą liczyć na wynagrodzenie sięgające nawet kilkuset złotych za godzinę pracy. Za bardziej specjalistyczne usługi, takie jak filmowanie reklamowe czy chociażby inspekcje techniczne, stawki są już znacznie wyższe – za tego typu zlecenia dla doświadczonych pilotów dronów wynagrodzenia wahają się od kilkuset do kilku tysięcy złotych za dzień zdjęciowy. Freelancerzy mogą również negocjować indywidualne stawki, w zależności od zaawansowania usług czy klasy sprzętu.

Czytaj także: Płace w Polsce wkrótce będą jawne. „Nie jesteśmy na to gotowi” – ocenia ekspert

Pilot drona – ryzyko zawodowe

Pilotowanie bezzałogowych statków powietrznych wiąże się z różnymi rodzajami ryzyka zawodowego. Należy zacząć przede wszystkim od konieczności zadbana o bezpieczeństwo osób postronnych – zarówno na ziemi, jak w powietrzu. Niewłaściwe sterowanie dronem, awarie sprzętu czy po prostu ludzkie błędy mogą prowadzić do poważnych szkód.

Ponadto pilot drona ponosi odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów lotniczych, zwłaszcza podczas wykonywania lotów w strefach ograniczonych. To właśnie dlatego odpowiednie szkolenia i doświadczenie są kluczowe dla bezpiecznego i profesjonalnego pilotowania dronem.

Pilot drona – gdzie szukać ofert pracy?

Operator drona to zawód, który zyskuje na popularności wraz z rosnącym zastosowaniem dronów w różnych branżach. Szukając pracy przez internet, warto zacząć od specjalistycznych portali ogłoszeniowych oraz serwisów z ofertami pracy jak Praca.pl.

Coraz częściej  różnego rodzaju firmy z sektora budowlanego, rolniczego, logistycznego czy chociażby reklamowego, poszukują operatorów dronów do realizacji konkretnych zadań. Dobrym źródłem informacji dla osób z uprawnieniami do pilotowania dronem mogą być więc różne fora tematyczne poświęcone bezzałogowym statkom powietrznym oraz grupy w mediach społecznościowych, gdzie publikowane są ogłoszenia o współpracy. 

• Praca operatora drona – konkurencja i próg wejścia do zawodu

Warto jednak mieć świadomość, że na rynku pracy dla pilotów dronów coraz częściej pojawia się duża konkurencja – zwłaszcza wśród osób samozatrudnionych i freelancerów.

– Jeśli chodzi o samozatrudnionych lub freelancerów wykonujących najczęściej prostsze usługi (fotografia i filmowanie wydarzeń lub obiektów, bez konieczności posiadania specjalistycznej wiedzy czy sprzętu), konkurencja jest bardzo duża, a samo posiadanie drona i podstawowych uprawnień do jego pilotażu nie daje żadnej przewagi rynkowej. Trzeba pamiętać, że próg wejścia do tej branży znacząco się zmniejszył przez lata, sam sprzęt (komercyjne drony z kamerami) jest tani i ogólnodostępny, a najbardziej podstawowe uprawnienia można uzyskać za darmo i zajmuje to około 2 godzin łącznie ze szkoleniem – podkreśla Michał Zawadzak.

• Kariera operatora drona – własna działalność gospodarcza

W dobie rosnącej liczby pilotów dronów kluczem do sukcesu i zdobycia atrakcyjnych zleceń jest wyróżnienie się na tle konkurencji. A jak to zrobić?

– Piloci dronów, którzy mają nadzieję utrzymania się z własnej działalności, muszą się wyróżnić – najczęściej specjalistyczną wiedzą, czasem wysokimi umiejętnościami pilotażowymi albo sprzętem, który na wyposażeniu ma zaawansowane sensory np. kamerę termowizyjną do inspekcji. Są to kluczowe kwestie dla znalezienia odpowiednich zleceń lub pracy na etacie, a miejsce na rynku dla takich osób wciąż jest – radzi Michał Zawadzak z Polskiej Izby Systemów Bezzałogowych.

Czytaj także: Kierowca w wojsku – jak się dostać, wymagania, zarobki

Anna Rychlewicz

Absolwentka dziennikarstwa i zarządzania mediami. Postrzega świat przez pryzmat słów – zarówno tych pisanych, jak i mówionych. Słowo towarzyszy jej również na każdej zawodowej ścieżce – zajmuje się copywritingiem, redagowaniem oraz korektą tekstów. Pisze o rynku pracy i ubezpieczeniach. Jest autorką reportaży kryminalnych i scenariuszy podcastów true crime. Fascynują ją rozmowy z ludźmi i ich historie. Po godzinach poszerza horyzonty, prowadząc blog „Brzmi Znajomo”.