Pieczenie oczu, cieknący nos, wysypka, swędzenie, kichanie, pokrzywka, duszności… każdy alergik doskonale zna przynajmniej niektóre z tych objawów. Alergia w pracy może obniżać komfort życia, ale też utrudniać wykonywanie obowiązków. Jak radzić sobie z objawami alergii w pracy?
Alergia zawodowa – co to?
Alergia została uwzględniona w wykazie chorób zawodowych, znajdującym się w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r.
Oznacza to, że alergia może zostać rozpoznana jako choroba zawodowa również w pewnym okresie po ustaniu stosunku pracy. Jest to ważne, ponieważ w związku z wystąpieniem choroby zawodowej pracownikowi przysługują określone świadczenia, może też domagać się odszkodowania. Pracodawca ma na przykład obowiązek przenieść na inne stanowisko podwładnego, który zapadł na alergię zawodową. Jeśli w związku z tym pensja pracownika się obniży, firma musi wypłacać mu dodatek wyrównawczy.
W wykazie znajdziemy:
• zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych (postać ostra, podostra i przewlekła),
• ostre uogólnione reakcje alergiczne,
• alergiczny nieżyt nosa,
• zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym,
• alergiczne kontaktowe zapalenie skóry,
• alergiczne zapalenie spojówek.
Co to jest alergia? Sama nazwa pochodzi z greckiego allos – inny i ergos – reakcja. Alergia jest nieadekwatną reakcją układu odpornościowego na substancje, z którymi kontakt ma organizm. Układ immunologiczny rozpoznaje je jako zagrożenie i wywołuje reakcje obronne (tzn. reakcje alergiczne). U zdrowych osób te same substancje (zwane alergenami) nie wywołują żadnej odpowiedzi układu odpornościowego.
W zależności od tego, z jakim alergenem mamy do czynienia, mówi się na przykład o alergii pokarmowej, uczuleniu na pyłki, uczuleniu na jad owadów błonkoskrzydłych (np. os, szerszeni, pszczół) itp. Do częstych reakcji alergicznych należą astma atopowa, pokrzywka alergiczna i inne reakcje alergiczne skóry, alergiczne zapalenie spojówek, katar sienny. Silna reakcja alergiczna, tzw. wstrząs anafilaktyczny, jest stanem zagrażającym życiu.
Co może być powodem reakcji alergicznej organizmu w pracy? Są to przede wszystkim różnego rodzaju substancje uczulające wykorzystywane np. w przemyśle. Jednak uczulenie może się pojawić również w pracy biurowej – na przykład jako syndrom chorego budynku. Powinniśmy być zaalarmowani, gdy w pomieszczeniach panuje wilgoć, wentylacja jest niesprawna, klimatyzacja niedostatecznie często czyszczona, wykładzina i inne powierzchnie pokrywa kurz.
Przypomnijmy, że niedbanie o czystość w miejscu pracy jest sprzeczne z zasadami bhp.
Alergia – jak leczyć?
Ponieważ objawy alergii mogą być podobne w przypadku wielu różnych alergenów, część osób nie wie, na co ma uczulenie. W takim wypadku warto wybrać się do alergologa i wykonać testy. Na ich podstawie lekarz dobierze właściwe leki przeciwalergiczne. Te mogą mieć różną postać – jak wapno na alergie, syrop, krople do nosa na alergie, krem i inne.
Do naturalnych sposobów na alergie, łagodzących jej objawy, choć zwykle całkowicie ich nie eliminujących, należą produkty o silnym działaniu przeciwzapalnym i bogate w witaminę C (poleca się na przykład olej z czarnuszki, imbir, kurkumę, owoce cytrusowe).
W niektórych przypadkach alergik jest zmuszony do stałego noszenia przy sobie adrenaliny, którą wstrzykuje się w przypadku wstrząsu anafilaktycznego.
Warto dodać, że istnieją metody odczulania na substancje wywołujące alergie. Procedura obejmuje szereg rozłożonych w czasie zabiegów (może trwać nawet kilka lat) i jest prowadzona pod nadzorem specjalisty.
Nie każda alergia jest alergią zawodową – tylko taka, która wiąże się z reakcją na czynniki występujące w pracy (a więc nie należy do niej. np. alergia na pyłki traw u pracownika biurowego).
Kiedy alergia pojawia się w pracy, pracownik powinien zgłosić ten fakt pracodawcy, który skieruje go na badanie do lekarza medycyny pracy. Jeśli zatrudniony podejrzewa, że alergię wywołują np. niehigieniczne warunki pracy (a firma nie podejmuje kroków, by rozwiązać ten problem) może też zgłosić ten fakt do sanepidu oraz Państwowej Inspekcji Pracy.
