Fluktuacja, czyli płynność kadr, jest naturalnym i powszechnym zjawiskiem. Obejmuje odchodzenie z firmy pracowników i jednoczesne przyjmowanie nowych osób oraz przemieszczanie się zatrudnionych w obrębie struktur firmy (np. awanse poziome i pionowe) w określonym odcinku czasu.
Fluktuacja - przyczyny
Rezygnacja z pracy może mieć charakter dobrowolny - kiedy wynika z osobistych pobudek i jest decyzją zatrudnionego. Wpływają na nią np. niedostateczna motywacja pracownika, zła atmosfera w pracy, brak satysfakcji albo pojawiająca się możliwość zmiany stanowiska lub firmy, związana z sytuacją na rynku pracy (wiąże się np. z perspektywą uzyskania lepszego wynagrodzenia czy dodatkowych benefitów). Rotacja pracowników może mieć także charakter niedobrowolny – w przypadku zwolnienia, przejścia na emeryturę, likwidacji stanowiska czy zakończenia umowy na czas określony.
O ile przedsiębiorstwo jest w stanie kontrolować fluktuację niedobrowolną, na osobistą decyzję pracownika o odejściu ma niejako pośredni wpływ. Odpowiedni system motywowania, dobra atmosfera i inne czynniki zachęcają pracownika do pozostania w firmie. Jednak co w sytuacji, kiedy okażą się one niewystarczające? Czy wysoki wskaźnik fluktuacji kadr, który oznacza znaczny odpływ pracowników, zawsze niesie ze sobą straty finansowe?
Fluktuacja kadr - korzyści
Oczywiste jest, że niski wskaźnik fluktuacji pracowników świadczy o skuteczności systemów zarządzania i motywowania w firmie. Pracodawca, który wie, jak zachęcić zatrudnionych do nieodchodzenia, może w większym stopniu kontrolować rotację kadr.
Jakie są plusy zmian personalnych na stanowiskach? Wakaty to szansa na rekrutację personelu o większej wiedzy, chęci do pracy i umiejętnościach bardziej przydatnych dla firmy. Odejście osób, które nie odnajdywały się w strukturach przedsiębiorstwa, daje możliwość znalezienia kandydatów bardziej odpowiednich na dane stanowiska. Pozytywny wpływ na działanie przedsiębiorstwa ma także fluktuacja kadr w obrębie struktur firmowych. Szansa awansu jest motywacją do pracy i czynnikiem, który może wpłynąć na lojalność pracowników.
Fluktuacja zatrudnienia - wady
Bezsprzeczną wadą wysokiego wskaźnika fluktuacji są koszta, jakie musi ponieść pracodawca w chwili odejścia personelu i rekrutacji nowych osób. Odprawy, ekwiwalent za niewykorzystany urlop, obniżenie wydajności pracownika w okresie wypowiedzenia, a następnie rekrutacja, wdrożenie i szkolenia nowej osoby – to wszystko generuje spore kwoty.
Może się także zdarzyć, że nadmierna fluktuacja pracowników wynika ze złego zarządzania personelem. Jeśli w danym okresie dobrowolnie odeszło wiele osób, należy jak najszybciej zbadać przyczyny ich decyzji. Brak systemu motywacyjnego, nieodpowiednie relacje na linii pracownik – przełożony i wiele innych czynników może negatywnie wpływać na atmosferę w firmie i nie tylko osłabiać zaangażowanie obecnych pracowników, ale także psuć wizerunek firmy jako solidnego pracodawcy i zniechęcać utalentowanych kandydatów do podjęcia pracy.