Giser - kto to jest?
Co podpowiedzą nam wyniki wyszukiwania, kiedy wpiszemy we właściwe pole przeglądarki internetowej hasło: giser? Powinniśmy zadać pytanie: kto to jest giser, a może co to jest giser?
Określenie pochodzi z języka niemieckiego, od słowa gießen, znaczącego tyle co lać, nalać, odlewać. Otóż giser to osoba zajmująca się odlewaniem przedmiotów z metalu (czasem używa się zamiennie także określenia ludwisarz). Mimo że samo pojęcie raczej należy już do archaicznych, to współcześnie nadal mamy do czynienia z zawodami związanymi z odlewnictwem w metalu.
Giser - czym się zajmuje?
Czym zajmował się giser w odlewni? Dawniej giserzy znajdowali zatrudnienie między innymi przy odlewaniu dział, dzwonów, elementów liturgicznych. Mogli również otrzymywać zlecenia na wykonanie zaprojektowanych przez artystów, przedmiotów według przekazanych projektów o wysokich walorach wizualnych, jak posągi, rzeźby. Bardzo dużą rolę ogrywali giserzy zajmujący się odlewaniem czcionek. W dawnej Polsce ze znanych giserów można wymienić Daniela Tyma, który miał swój udział przy tworzeniu warszawskiej Kolumny Zygmunta.
Miejscem pracy gisera był specjalistyczny warsztat zwany gisernią, wyposażony w odpowiednie urządzenia do odlewania i narzędzia do wykańczania gotowych odlewów.
W Dokumencie referencyjnym dla najlepszych dostępnych technik w kuźnictwie i odlewnictwie, zamieszczonym na stronie Ministerstwa Ochrony Środowiska, możemy przeczytać, że: „odlewnie zajmują się topieniem metali żelaznych i nieżelaznych oraz ich stopów i przekształcaniem w wyroby w ich ostatecznym kształcie, bądź kształcie zbliżonym do ostatecznego, poprzez wlewanie ciekłego metalu lub stopu do formy i pozostawianie go w niej do zakrzepnięcia”.
Dokument opisuje również poszczególne etapy procesu odlewniczego. Rozpoczyna się on od topienia i obróbki metali. Następnie do przygotowanych form i rdzeni wlewa się ciekłą masę. Kolejnym etapem jest chłodzenie prowadzące do krzepnięcia substancji. Po wyschnięciu wyciąga się już surowy odlew i go wykańcza.
Zawód giser - czy to opłacalna profesja?
Czym giser (czyli odlewnik) może zajmować się obecnie? Metale są używane w najróżniejszych dziedzinach życia, więc odlewanie z metalu nadal jest potrzebną funkcją w wielu branżach.
Kiedyś giserzy używali najprostszych sposobów do obróbki metali. Dziś mamy do czynienia z wielkim przemysłem, nowoczesnymi technologiami wspomagającymi tę dziedzinę i wyrobami produktów metalowych na masową skalę. Praca odlewnika często wiąże się nie z ręcznym odlewaniem, ale z kontrolą łańcucha produkcyjnego i sprawdzania jakości odlewów. Według Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń z lutego 2019 mediana pensji osób wykonujących takie właśnie obowiązki wynosi ok 2463 zł netto.
