Nigdy nie jest za późno na podnoszenie kwalifikacji. Na rynku znaleźć można bardzo wiele szkoleń przeznaczonych niemal dla każdej grupy zawodowej. Jaki kurs wybrać? Czym różnią się od siebie szkolenia miękkie oraz twarde i czym kierować się w czasie wyboru pakietu szkoleniowego?
Spis treści
- Dlaczego warto inwestować w szkolenia?
- Szkolenia twarde i miękkie – co to?
- Szkolenia miękkie i twarde – różnice
- Szkolenia miękkie i twarde – kiedy warto je wybrać?
- Szkolenia miękkie i twarde – gdzie je znaleźć i jak wybrać najlepszy kurs?
- Szkolenia miękkie i twarde – jak się zapisać?
- Szkolenia miękkie i twarde
- Szkolenia miękkie i twarde – najczęściej zadawane pytania
Dlaczego warto inwestować w szkolenia?
W czasie wykonywania obowiązków zawodowych nie zawsze mamy szansę na naukę nowych umiejętności czy poszerzanie wiedzy na temat jakiegoś, nawet bliskiego naszemu stanowisku zagadnienia. Często jest tak, że przez długi czas musimy wykonywać zbliżone do siebie zadania. Tymczasem świat dokoła nas się zmienia, prawdopodobnie zmienia się również dziedzina zawodowa, w której pracujemy. Jeśli nie zaczniemy uzupełniać swojej wiedzy, zostaniemy w tyle.
Dotyczy to nie tylko rozwoju technologicznego, choć ten ma coraz silniejszy wpływ pracę w ogromnej liczbie zawodów. Zmieniają się ponadto m.in.:
- przepisy prawne, zarówno polskie, jak i unijne,
- trendy i zwyczaje w poszczególnych dziedzinach zawodowych,
- zachowania konsumenckie i biznesowe, co również wymusza stosowanie nowych technik komunikacji i partnerstwa,
- warunki na rynku pracy, skutkujące chociażby koniecznością nabywania umiejętności adaptacyjnych i innych.
Wysyłanie pracowników na kursy to norma w dużych firmach i korporacjach. Warto też wiedzieć, że pracodawca jest zobowiązany prawnie do umożliwienia pracownikowi rozwoju zawodowego. Mówi o tym wprost Kodeks pracy:
Kodeks pracy, art. 17:
Pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych.
Szkolenia pracownicze stały się także remedium na braki kadrowe. Nowe metody i narzędzia pracy powstają obecnie tak szybko, że brakuje osób potrafiących się nimi posługiwać. Ogromne braki kadrowe i braki kompetencyjne widać nie tylko w IT, cyberbezpieczeństwie, ale też chociażby w logistyce i wielu dziedzinach inżynieryjnych. Brakuje też osób wyszkolonych w raportowaniu ESG czy specjalistów ds. odnawialnych źródeł energii. Z kolei nowe wykorzystywanie sztucznej inteligencji do analizy CV, rozmowy kwalifikacyjne online i inne nowe metody w rekrutacji wymuszają nabywanie nowych umiejętności związanych z poruszaniem się po współczesnym rynku pracy.
Warto pamiętać, że podnosić kwalifikacje możemy w czasie pracy – warto wnioskować o tzw. urlop szkoleniowy.
Kodeks pracy, art. 103.1:
§ 1. Przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą.
§ 2. Pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe przysługują:
1) urlop szkoleniowy;
2) zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania.
§ 3. Za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Szkolenia twarde i miękkie – co to?
Szkolenia zawodowe zwykle dzielone są na tzw. szkolenia miękkie i szkolenia twarde.
Przyjmuje się, że szkolenia miękkie dotyczą:
- umiejętności osobistych (budowania pewności siebie, budowania pozycji lidera, kreatywności, asertywności, radzenia sobie ze stresem, radzenia sobie z presją, radzenia sobie z dużą odpowiedzialnością i decyzyjnością, zarządzania emocjami, emisji głosu, postawy ciała),
- umiejętności interpersonalnych (np. umiejętności komunikacyjnych, wystąpień publicznych, negocjacji, perswazji, budowania autorytetu i zaufania, umiejętności rozwiązywania konfliktów),
- innych umiejętności społecznych (np. pracy w grupie, budowania zespołu, zarządzania innymi ludźmi, zarządzania zespołem zdalnym),
- umiejętności organizacyjnych (zarządzania projektami, czasem pracy, planowanie zadań krótkoterminowych i długofalowych).
Szkolenia twarde mają za zadanie rozwijanie:
- wiedzy specjalistycznej związanej z jakąś dziedziną zawodową i pracą w konkretnym zawodzie,
- wiedzy branżowej, dotyczącej m.in. trendów na rynku, innowacji technologicznych i innych w danej branży.
Szkolenia miękkie i twarde – różnice
Celem szkoleń twardych jest poszerzanie wiedzy zawodowej, nabycie umiejętności specjalistycznych, technicznych, związanych z pracą z określonymi narzędziami, technologiami, procesami. Szkolenia z umiejętności twardych to bardzo często kursy certyfikowane. Osoba, która je przejdzie, nabywa nowe kompetencje twarde – czy jest to znajomość języka programowania, czy tworzenia makramów, wystawiania faktur, czy też obsługiwania wózka widłowego. Szkolenia te bardzo często mają część teoretyczną i praktyczną, kończą się egzaminem i dają konkretne uprawnienia zawodowe.
Szkolenia miękkie – kształtują zdolności indywidualne i społeczne pracownika. Umiejętności zdobyte podczas tych szkoleń, czyli kompetencje miękkie, są uniwersalne – znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach, środowiskach pracy, sytuacjach.
Choć szkolenia z umiejętności miękkich długo były traktowane po macoszemu, współcześnie zyskują na znaczeniu. Okazuje się bowiem, że w bardzo szybko zmieniających się środowiskach branżowych, przy błyskawicznym rozwoju technologii i powstawaniu nowych potrzeb kompetencyjnych, to właśnie umiejętności miękkie np. adaptacji do nowych warunków, elastyczności, kreatywnego myślenia, szybkiego uczenia się, radzenia sobie ze stresem i zmianami – są tym, co wyróżniają najlepszych pracowników. Wiedza specjalistyczna, choć jest oczywiście bardzo ważna, szybko się deaktualizuje. Pracownik musi posiadać kompetencje miękki ułatwiające mu nabywanie nowej wiedzy i poruszanie się w dynamicznym środowisku pracy.
Czytaj także: Jak gen Z postrzega wpływ rozwoju AI na rynek pracy?
Szkolenia miękkie i twarde – kiedy warto je wybrać?
Bardzo wiele przedsiębiorstw oraz indywidualnych osób koncentruje się na kursach dotyczących wiedzy specjalistycznej i deprecjonuje szkolenia z kompetencji miękkich, co jest sporym błędem. Przykłady ze świata sportu uczą, że grupa doskonale wyszkolonych technicznie zawodników – indywidualistów, którzy jednak nie tworzą zgranej drużyny – nie wygra meczu. Co więcej, kompetencje miękkie takie jak znajomość technik zarządzania czasem pracy czy komunikacji na odległość stały się niezwykle cenna w dobie pracy zdalnej. Warto zatem doceniać oba typy szkoleń, zarówno w firmie, jak i wówczas, kiedy zapisujemy się na kurs indywidualnie.
Jeśli pełnimy rolę menedżera i chcemy zorganizować w firmie szkolenia – o ich wyborze mogą zdecydować np. przeprowadzone wśród pracowników testy kompetencji zawodowych albo ankieta, w której podwładni zgłoszą zapotrzebowanie na kursy. Ponadto warto pamiętać o przeprowadzeniu kursów miękkich, kiedy zmienia się organizacja pracy (np. część osób przechodzi w tryb zdalny, poszerza się zespół itp.).
Jeśli indywidualnie szukamy dla siebie szkolenia, przede wszystkim przejrzyjmy oferty pracy na stanowisko, które zajmujemy – lub stanowiska wyższe. Oferty podpowiedzą nam, jakie umiejętności, i twarde, i miękkie, są obecnie wysoko cenione na rynku pracy.
Szkolenia miękkie i twarde – gdzie je znaleźć i jak wybrać najlepszy kurs?
Szkolenia zarówno z zakresu specjalistycznej wiedzy, jak i dotyczące rozwoju kompetencji miękkich, znajdziemy przede wszystkim w internecie.
Warto zwrócić uwagę na renomowane formy e-learningowe. Część szkoleń może być dostępna w całości lub części za darmo. Warto od tego zacząć, zanim dokonamy zakupu większego pakietu szkoleniowego. Darmowe szkolenia i próbne lekcje to dobry sposób na sprawdzenie, czy metody nauczania danego szkoleniowca nam odpowiadają, czy przekazywana przez niego wiedza rzeczywiście jest zgodna z tym, czego chcemy się nauczyć itp.
-
Czym kierować się przy wyborze szkolenia?
Warto także czytać opinie na temat nauczycieli oraz zwrócić uwagę na to, czy dane szkolenie kończy się certyfikatem oraz kto go wystawia (instytucja, uczelnia?).
Istotną kwestią jest również to, czy kursanci mogą zwracać się o pomoc do nauczyciela, czy otrzymują regularne wsparcie. Wiele kursów internetowych zostało stworzonych np. kilka lat temu i nie dają już możliwości kontaktu z ich twórcą.
Warto także w miarę możliwości wybrać szkolenie, które pozwoli Ci zdobyć wiedzę, jaką będziesz mógł szybko stosować w praktyce. Inaczej prawdopodobnie szybko zapomnisz o tym, czego się nauczyłeś i wysiłek może pójść na marne.
I ostatnia, ale nie mniej ważna kwestia: w czasie wyboru szkolenia warto zastanowić się, czy jest ono nadal aktualne. Wiedza ekspercka sprzed kilku lat w wielu dziedzinach, szczególnie technologicznych, bywa już przestarzała. Zazwyczaj warto wybrać szkolenie jak najnowsze spośród interesujących nas opcji.
Nie wszystkiego można nauczyć się przez internet. Niektóre umiejętności mogą być nauczane tylko poprzez praktykę, w dodatku pod okiem doświadczonego instruktora. Dotyczy to rozwijania kompetencji miękkich i twardych (np. z pracy zespołowej, z wystąpień publicznych, z radzenia sobie ze stresem w przypadku szkoleń miękkich, z operowania wózkiem widłowym, z wykorzystywania narzędzi manualnych, z prowadzenia różnych typów pojazdu w przypadku szkoleń twardych). Informacji o szkoleniach stacjonarnych szukaj w internecie, w urzędach pracy, w agencjach pracy, w instytucjach wspierających przedsiębiorczość, w szkołach i uczelniach wyższych czy wreszcie u własnego pracodawcy.
Czytaj także: Epidemia samotności w pracy – co oznacza i czy można z nią walczyć?
Szkolenia miękkie i twarde – jak się zapisać?
Sposób zapisywania się na szkolenie uzależniony jest od charakteru samego kursu. W przypadku szkoleń internetowych zwykle wystarczy podanie e-maila czy zarejestrowanie się na jakiejś platformie szkoleniowej. Wiele szkoleń jest też ogólnodostępnych w sieci – nie trzeba się na nie rejestrować, wystarczy np. otworzyć filmik czy podręcznik online.
Jeśli chcesz zapisać się na szkolenie, warto powiedzieć o tym pracodawcy. Powinieneś mieć możliwość podnoszenia kwalifikacji w czasie pracy, dlatego warto wnioskować o urlop szkoleniowy lub zwolnienie obowiązków zawodowych na czas szkolenia. Co więcej, warto dać znać przełożonemu, że chcesz się rozwijać. Może być to argumentem w czasie starania się o podwyżkę czy awans.
Szkolenia miękkie i twarde:
-
Zalety
Zalety szkoleń umiejętności twardych i miękkich to m.in.:
- aktualizowanie wiedzy z danej dziedziny,
- nabywanie nowych umiejętności zawodowych,
- większa efektywność pracy dzięki wykorzystaniu nowych kompetencji,
- rozwój osobisty,
- rozwój komunikacji interpersonalnej i innych miękkich kompetencji,
- większa pewność siebie wynikająca z poszerzania swojej wiedzy,
- większe szanse na awans, podwyżkę, docenienie w pracy.
-
Wady
Udział w szkoleniach może mieć też pewne wady, przede wszystkim:
- przemęczenie związane z koniecznością łączenia nauki i pracy,
- koszty szkoleń, które nie zawsze pokrywa pracodawca,
- ryzyko podjęcia szkolenia u niekompetentnego nauczyciela lub szkolenia zawierającego nieaktualne informacje.
Czytaj także: Kompetencje zawodowe – dlaczego czasami ukrywamy przed pracodawcą wyższe kwalifikacje? Rozmowa z ekspertem
Szkolenia miękkie i twarde – najczęściej zadawane pytania:
-
Jakie są rodzaje szkoleń?
Zazwyczaj stosuje się podział na szkolenia miękkie i szkolenia twarde. Oba typy mogą pomóc w bardziej efektywnej pracy i podnoszeniu swojej wartości jako pracownika i uczestnika rynku pracy. Szkolenia miękkie to doskonały sposób na rozwój kompetencji interpersonalnych, umiejętności zarządzania czy organizacji pracy. Szkolenia twarde pozwolą zdobyć wiedzę specjalistyczną i branżową.
-
Ceny szkoleń miękkich i twardych
Wiele szkoleń dotyczących zarówno rozwoju umiejętności miękkich, jak i z zakresu umiejętności twardych, dostępnych jest za darmo. Bezpłatnie możemy dodać się na szkolenie również z pomocą urzędu pracy bądź na koszt pracodawcy. Jeśli nie mamy takiej możliwości, pozostają nam szkolenia płatne. Ich ceny są bardzo różne, np. koszt obejmującego kilkanaście lekcji online szkolenia z dziedziny IT waha się od około 50 do nawet 200 zł. Ceny stacjonarnych szkoleń technicznych i przemysłowych to często wydatek rzędu do tysiąca do kilku tys. złotych.
