Upadłość konsumencka - co to jest?
Upadłość konsumencka jest to postępowanie sądowe, prowadzone wobec osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej (czyli konsumentów) i stały się niewypłacalne. Kiedy można mówić o niewypłacalności? Zgodnie z art. 11 pkt. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe: „dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych”. Czyli np. w sytuacji, w której zaciągnął pożyczkę i nie ma z czego jej spłacać.
Na czym polega upadłość konsumencka
Ogłoszenie upadłości osoby fizycznej polega na tym, że całość albo część jej długów zostaje umorzona. Dotyczy to kwot, których konsument nie jest w stanie oddać wierzycielom (i nic nie wskazuje na to, że sytuacja ulegnie poprawie). Upadłość pozwala zwolnić daną osobę z zobowiązań niemożliwych do spłaty.
Bankructwo konsumenckie skutkuje tym, że majątek lub jakaś jego część zostają sprzedane i z tych środków spłacani są wierzyciele dłużnika. Proces przeprowadza wskazany przez sąd syndyk. Weryfikuje on skalę roszczeń wobec konsumenta, dokonuje spisu majątku i spienięża go, a następnie spłaca poszczególnych wierzycieli.
Jak ogłosić upadłość konsumencką
Aby przystąpić do postępowania upadłościowego, należy złożyć wniosek. Wypełniony dokument wraz z dowodem dokonania opłaty (jej wysokość to 30 zł) należy złożyć w sądzie gospodarczym najbliższym miejsca zamieszkania. Sąd rozpatruje wniosek i jeśli zdecyduje się na ogłoszenie upadłości konsumenckiej osoby fizycznej, informacja trafia do publicznej wiadomości i syndyk rozpoczyna procedurę oddłużenia.
Upadłość konsumencka - warunki
Oddłużenie jest możliwe tylko wtedy, jeśli sąd uzna, że konsument działa i działał uczciwie oraz zgodnie z prawem, nie utajał swojego majątku, nie postępował, by zaszkodzić wierzycielom i nie doprowadził do zadłużenia umyślnie.
Podstawowym warunkiem jest oczywiście niewypłacalność trwająca powyżej 3 miesięcy. Zatem jednorazowy problem z opłaceniem np. rachunku za prąd nie będzie wystarczającą podstawą, by rozpocząć postępowanie upadłościowe.
Wniosek o upadłość konsumencką
Wedle ustawy prawo upadłościowe i naprawcze wniosek o ogłoszenie upadłości mógł złożyć jedynie sam zainteresowany. Wierzyciele, osoby trzecie ani nikt inny nie byli do tego uprawnieni. Obowiązujące obecnie prawo dopuszcza też inną możliwość. Od 2016 roku o ogłoszenie upadłości zadłużonej osoby, poza nią samą, mogą wnioskować także wierzyciele, ale jedynie, jeśli dłużnik był przedsiębiorcą i od wykreślenia go z rejestru nie minął rok.
Obecnie obowiązują dwa wzory wniosku:
- wniosek dłużnika o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej,
- wniosek wierzyciela o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.
Ustawa o upadłości konsumenckiej
W ciągu ostatnich lat zmieniały się zasady, na jakich przeprowadzana była upadłość konsumencka. Warunki dotyczące bankructwa konsumentów zmodyfikowała nowelizacja ustawy z 28.02.2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze z 29.08.2014 r. Już wtedy mówiono o liberalizacji zasad. Kolejne zmiany przyniosła obowiązująca od 1 stycznia 2016 r. ustawa Prawo restrukturyzacyjne.
