Praca.pl Poradniki Rynek pracy
Urlop okolicznościowy – śmierć babci: najważniejsze informacje

Urlop okolicznościowy – śmierć babci: najważniejsze informacje

 
Urlop okolicznościowy – śmierć babci: najważniejsze informacje

Uczą i wychowują. Niekiedy zastępują mamę. Śmierć babci i strata jednej z najbliższych osób jest niezwykle emocjonalnym i trudnym doświadczeniem. Trudno wówczas myśleć o formalnościach i kwestiach organizacyjnych związanych z udziałem w uroczystościach pogrzebowych. Warto jednak wiedzieć, że przepisy prawa przewidują dodatkowe dni wolne w pracy w związku z ważnymi wydarzeniami w życiu pracownika – wśród takich bez wątpienia znajduje się śmierć bliskiego członka rodziny. Sprawdź, komu przysługuje urlop okolicznościowy, jak uzyskać dodatkowy dzień wolny oraz czy można wnioskować o urlop już po pogrzebie bliskiej osoby.

 

Spis treści

Czy na pogrzeb babci przysługuje urlop okolicznościowy?

 

Podstawowym dokumentem regulującym kwestie związane z różnymi rodzajami urlopów przysługujących pracownikowi jest Kodeks pracy. Nie znajdziemy w nim jednak żadnej adnotacji dotyczącej urlopu okolicznościowego. 

 

Zapisy dotyczące urlopu okolicznościowego znajdują się natomiast w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 roku. Akt ten dotyczy dodatkowych dni wolnych w pracy przysługujących między innymi w razie ślubu, urodzenia się dziecka lub zgonu bliskiej osoby. W związku z tym urlop okolicznościowy z tytułu śmierci babci jest przewidziany polskim prawem. Jest to czas, który pozwala rodzinie załatwić niezbędne formalności związane ze stratą bliskiej osoby i pogrzebem, umożliwia wzięcie udziału w jej ostatnim pożegnaniu czy daje chociażby chwilę na oddech w tym trudnym czasie, jakim jest śmierć członka rodziny.

 

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.

 

§ 15. Pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący:
1) 2 dni – w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy;
2) 1 dzień – w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką. 

 

Wiemy już, że pracownikowi przysługuje urlop okolicznościowy w przypadku śmierci babci lub dziadka w wymiarze 1 dnia wolnego od pracy. Skorzystać z urlopu okolicznościowego mogą osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę lub na zasadzie powołania, mianowania i wyboru. W świetle prawa urlop okolicznościowy nie jest z kolei przywilejem należącym się osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych czy świadczących pracę na zasadach kontraktu b2b. W ich przypadku nie istnieje formalny stosunek pracy, wobec czego nie przysługują im także prawa i obowiązki pracownicze. 

 

Co jeszcze warto wiedzieć na temat urlopu okolicznościowego w przypadku śmierci babci lub innej bliskiej osoby? Przede wszystkim warto pamiętać, że urlop okolicznościowy nie ma żadnego wpływu na urlop wypoczynkowy przysługujący pracownikowi. Nie wlicza się on w standardowy wymiar 20 lub 26 dni, więc nawet w sytuacji, gdy pracownik wykorzystał już pulę urlopu wypoczynkowego na dany rok pracodawca nie ma prawa odmówić mu wolnego z tytułu śmierci babci czy chociażby urlopu okolicznościowego na ślub.

 

Pamiętaj!

 

Urlop okolicznościowy po śmierci babci nie ma wpływu na wymiar urlopu wypoczynkowego. To znaczy, że szef nie może odmówić Ci wolnego okolicznościowego, nawet jeśli wykorzystałeś już wszystkie dni gwarantowanego prawnie urlopu wypoczynkowego.

 

W sytuacji, gdy w danym roku kalendarzowym nie wykorzystamy przysługującego nam urlopu okolicznościowego, ten przepada. Co więcej, za niewykorzystany urlop okolicznościowy nie przysługuje ekwiwalent pieniężny.

 

Czytaj także: Urlop bezpłatny – podstawowe informacje

 

Urlop okolicznościowy z powodu śmierci babci męża: czy przysługuje? 

 

Wiele wątpliwości budzi zagadnienie: urlop okolicznościowy – śmierć babci męża. Często jest to osoba, z którą byliśmy równie blisko związani, co z własnymi dziadkami. Czy przysługuje Ci urlop okolicznościowy z powodu pogrzebu babci męża?

 

Przepisy jasno określają, że prawo do dodatkowego dnia wolnego z powodu śmierci bliskiej osoby dotyczy tylko osób, z którymi jesteśmy spokrewnieni w linii prostej. Wzięcie urlopu okolicznościowego na śmierć babci męża nie jest więc możliwe. Warto jednak pamiętać o pewnym wyjątku – jeśli babcia męża pozostawała na naszym utrzymaniu i sprawowaliśmy nad nią bezpośrednią opiekę, wówczas powstaje prawo do urlopu okolicznościowego z powodu jej śmierci.  

 

Śmierć babci – liczba dni urlopu okolicznościowego

 

Śmierć babci czy innego bliskiego członka rodziny to trudne przeżycie emocjonalne, które często uniemożliwia człowiekowi normalne funkcjonowanie i wykonywanie codziennych zadań. Niemniej, jest to także czas, w którym dopełnić należy kilku ważnych formalności. Między innymi właśnie po to, by umożliwić pracownikowi załatwienie wszelkich spraw związanych z ostatnim pożegnaniem bliskiego, umożliwia się mu wzięcie urlopu okolicznościowego. Jego wymiar zależy jednak od samych okoliczności. Zatem, ile dni urlopu okolicznościowego przysługuje w przypadku śmierci babci? Zgodnie z regulacjami prawnymi, po śmierci babci lub dziadka pracownik może otrzymać 1 dzień wolny. 

 

Pamiętaj! 

 

Każdemu pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje urlop okolicznościowy z powodu śmierci babci, w wymiarze 1 dnia. 

 

Dokładnie taki sam wymiar urlopu okolicznościowego przysługuje w przypadku ślubu dziecka pracownika lub zgonu siostry, brata, teściowej czy teścia, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub będącej pod jego bezpośrednią opieką. Warto jednak wiedzieć, że urlop okolicznościowy w wymiarze 2 dni przysługuje natomiast w przypadku ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka, a także zgonu małżonka, dziecka, matki, ojca lub macochy czy ojczyma. 

 

Wymiar urlopu okolicznościowego nie zależy od etatu pracownika. Niezależnie od tego, czy pracujesz na pół etatu czy cały etat, liczba przysługujących dni urlopu okolicznościowego nie zmienia się. 

 

Czy urlop okolicznościowy jest płatny?

 

Dzień wolny za śmierć babci to prawo pracownika, które zostało uregulowane wspomnianym wyżej Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej. Wiemy już, że jest to dodatkowy dzień, który nie wlicza się do urlopu wypoczynkowego. Co więcej, taki urlop jest płatny. Pracownik w czasie nieobecności w pracy zachowuje prawo do wynagrodzenia, a wynosi ono dokładnie tyle, co wynagrodzenie zasadnicze. 

 

Pamiętaj! 

 

Pracownik, wykorzystując dzień urlopu okolicznościowego za śmierć babci, zachowuje prawo do wynagrodzenia. 

 

Urlop okolicznościowy z tytułu śmierci babci: ile czasu na wykorzystanie?

 

Co do zasady, pracodawca powinien zostać poinformowany przez pracownika o zamiarze wykorzystania urlopu okolicznościowego. O ile w przypadku planowanego ślubu czy nawet konkretnie ustalonej daty narodzin dziecka, może uprzedzić przełożonego o swoich planach, tak w sytuacji nagłej śmierci bliskiej osoby nie jest to możliwe. W świetle prawa pracodawca musi dowiedzieć się o przyczynie i okresie nieobecności pracownika niezwłocznie, a najpóźniej w jej drugim dniu. Jak zatem działa prawo do urlopu okolicznościowego z tytułu śmierci babci lub dziadka? Kiedy należy nam się dzień wolny i ile czasu mamy na jego wykorzystanie?

 

Otóż urlop ze względu na śmierć babci nie musi być wykorzystany dokładnie w dniu jej odejścia czy pogrzebu. Jest to czas dla pracownika, który musi zostać wykorzystany na okoliczności związane z wydarzeniem, na przykład przygotowanie pogrzebu czy załatwienie formalności w urzędzie. Dzień wolny można wykorzystać zarówno przed, w dniu, jak i po pogrzebie.

 

Pamiętaj! 

 

W przepisach prawa nie znajdziemy zapisu, który stanowi, że dzień wolny za śmierć babci musi nastąpić dokładnie w dniu wystąpienia okoliczności. Termin wykorzystania urlopu musi być jednak zbliżony i związany z wydarzeniem. 

 

Urlop okolicznościowy, który nie zostanie wykorzystany w danym roku kalendarzowym,  nie przechodzi na następny rok.  

 

Urlop okolicznościowy – śmierć babci lub dziadka: czy potrzebny akt zgonu?

 

Pracownik zamierzający skorzystać z przysługującego mu dnia wolnego z powodu śmierci babci, oprócz poinformowania o zaistniałej sytuacji pracodawcy, bardzo często będzie musiał udowodnić wystąpienie konkretnych okoliczności. Sam wniosek o urlop okolicznościowy nie wystarczy. Pracodawca ma bowiem prawo wymagać od pracownika przedstawienia dokumentu potwierdzającego konieczność wykorzystania dnia wolnego. W przypadku śmierci babci będzie do akt zgonu. Dokument ten przedstawiany jest jedynie do wglądu przełożonego.

 

Pamiętaj! 

 

W nagłych sytuacjach będących podstawą do wykorzystania urlopu okolicznościowego pracodawca powinien zostać poinformowany o powodzie nieobecności pracownika, najpóźniej drugiego dnia.

 

Sprawdź także, czym jest urlop uzupełniający i czy Ci przysługuje.

 

Jak złożyć wniosek o urlop okolicznościowy śmierć babci – wzór

 

Podanie o urlop okolicznościowy jest podstawą wykorzystania przysługującego nam prawa do dodatkowego dnia wolnego w razie wystąpienia różnych sytuacji życiowych. Warto jednak wiedzieć, że nie istnieje żaden formalny wniosek o urlop okolicznościowy. Choć nie ma wzoru dokumentu, należy dopilnować, by wniosek zawierał kilka kluczowych pozycji. 

 

Jeśli chcesz przygotować wniosek o urlop okolicznościowy – śmierć babci, pamiętaj o podstawie tego rodzaju podań, czyli danych pracodawcy oraz swoich. Konieczne będzie także podanie przyczyny, która uzasadni wykorzystanie urlopu okolicznościowego. Jeśli jest to możliwe, podaj pracodawcy dokładny powód, którym może być chociażby załatwienie formalności związanych z organizacją pogrzebu czy wizyta w urzędzie. Nie zapomnij wskazać także konkretnego dnia, w którym wykorzystasz lub wykorzystałeś dzień wolny. Pracodawca nie ma prawa odmówić Ci przyznania urlopu okolicznościowego w sytuacji przedstawienia dowodów potwierdzających wystąpienie danych okoliczności.

 

Śmierć babci a urlop okolicznościowy – najczęściej zadawane pytania:

 

  • Śmierć babci – ile dni wolnych należy się pracownikowi? 

 

Pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę z powodu śmierci babci przysługuje urlop okolicznościowy w wymiarze 1 dnia. 

 

  • Czy urlop okolicznościowy z powodu śmierci babci można wziąć po pogrzebie? 

 

Przepisy prawa w żaden sposób nie wskazują, by urlop okolicznościowy z powodu śmierci babci należał się jedynie w dniu wystąpienia okoliczności. Warunkiem jest jednak, by w dniu wolnym zachodziła okoliczność ściśle powiązana ze zdarzeniem. Może nią być chociażby wizyta w urzędzie i załatwianie formalności po śmierci bliskiej osoby. 

 

  • Czy na śmierć babci męża przysługuje urlop okolicznościowy? 

 

W świetle przepisów urlop okolicznościowy przysługuje jedynie z powodu śmierci własnej babci. W przypadku śmierci babci męża jeden dzień wolny należy się tylko wtedy, gdy ta była na naszym utrzymaniu i sprawowaliśmy nad nią opiekę.

Więcej artykułów "Rynek pracy"

Polecane oferty

Najnowsze artykuły

Sylwester w pracy – kto pracuje w sylwestrową noc?

Sylwester w pracy – kto pracuje w sylwestrową noc?

Kiedy inni bawią się na bankietach, podróżują, cieszą się czasem wolnym z bliskimi i świętują nadchodzący Nowy Rok – oni spędzają noc sylwestrową w pracy. Mowa o tysiącach osób, dla których noc z 31 grudnia na 1 stycznia oznacza okres wzmożonych obowiązków, a nierzadko też wyjątkowo wysokiego tempa pracy i dużego stresu. Wyjaśniamy, kto pracuje w sylwestra i co na to prawo pracy.

Świąteczna przerwa – jak się zmotywować do pracy po powrocie?

Świąteczna przerwa – jak się zmotywować do pracy po powrocie?

Święto wolne od pracy pozwala zapomnieć o obowiązkach i stresie zawodowym. Jednak powrót do codzienności po długim weekendzie czy dłuższym urlopie bywa naprawdę trudny. Socjolog i psychoterapeutka Beata Danielska podpowiada, według jakiego klucza możemy dzielić zadania po powrocie do pracy, żeby zapewnić sobie „miękkie lądowanie" i nie dać się przytłoczyć nagromadzonymi obowiązkami.

Wsparcie schronisk dla zwierząt – jak pomagać w ramach CSR?

Wsparcie schronisk dla zwierząt – jak pomagać w ramach CSR?

– Mimo że można spotkać się z mitami o „bezdomniakach" jako zwierzętach gorszych od kupionych, na szczęście postępuje zmiana w sposobie postrzegania zwierząt schroniskowych. Coraz więcej osób dostrzega ich piękne, dobre cechy – mówi Iwona Duda, prezeska Fundacji Sarigato prowadzącej projekt Karmimy Psiaki. Jak zrobić zwierzakom ze schronisk wspaniały prezent na Święta?

Staż pracy będzie liczony inaczej od 2026 roku. Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu pracy

Staż pracy będzie liczony inaczej od 2026 roku. Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu pracy

Do tej pory osoby, które przez lata były spychane na tzw. śmieciówki lub do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, nie mogły wliczać tego okresu do stażu pracy, mimo że często realizowały dokładnie te same zadania co etatowi pracownicy. Od 2026 roku ma się to zmienić. Prezydent podpisał właśnie ważną nowelizację Kodeksu pracy wprowadzającą nowe zasady naliczania stażu pracy.

Introwertyk w pracy – porady, jak zbudować relacje

Introwertyk w pracy – porady, jak zbudować relacje

– Introwersja to nie lęk i wycofanie czy brak pewności siebie, również nie brak kompetencji – podkreśla psycholog Joanna Marszalska. –  Introwertyk dużo myśli, ale nielicznymi rzeczami się dzieli. To znaczy, że w pracy jest dużym zasobem, jednak często niezauważonym – dodaje psycholog Angelika Szymanek. Specjalistki wyjaśniają, co pomaga, a co przeszkadza w pracy introwertykom.

Ważne zmiany w prawie pracy 2026 – kogo obejmą, jak się przygotować?

Ważne zmiany w prawie pracy 2026 – kogo obejmą, jak się przygotować?

Nadchodząca nowelizacja przepisów prawa pracy obejmie bardzo dużą część społeczeństwa. Wkrótce czekają nas między innymi zaostrzone kontrole, nowe zasady na zwolnieniu lekarskim, ale i korzystniejsze przepisy naliczania stażu pracy, pozwalające niektórym na wydłużenie urlopu wypoczynkowego. Sprawdź, czego się spodziewać na rynku pracy 2026 i które zmiany obejmą Ciebie lub Twoją firmę.