Na rynku pracy najczęściej mamy do czynienia z pracodawcami o uczciwych zamiarach, którzy po prostu szukają najlepszych pracowników do swoich firm. Niestety niekiedy można natknąć się także na oszustów, których celem nie jest zatrudnienie, ale wykorzystanie osoby aplikującej np. przez wyłudzenie pieniędzy bądź danych osobowych. Jak odróżnić tych pierwszych od drugich? Czy na podstawie samego ogłoszenia o pracę możemy rozpoznać, że mamy do czynienia z oszustem? Oto czego warto unikać w czasie poszukiwania pracy oraz jak rozpoznać fałszywą ofertę pracy.
Spis treści
Na co zwrócić uwagę przeglądając ogłoszenia o pracę?
Pracodawca wybierając kandydata na nowe stanowisko, sprawdza go jak najdokładniej, żeby uniknąć problemów (np. braku odpowiednich kwalifikacji) i konieczności powtarzania procesu rekrutacji. Analizuje CV, testuje opanowanie języka itd. Podobnie powinna postąpić osoba poszukująca zatrudnienia. Zanim zaaplikujesz, wyślesz swoje CV czy list motywacyjny, przekażesz swoje dane osobowe – zweryfikuj ogłoszeniodawcę! Nieuczciwy pracodawca może być przyczyną wielu nieprzyjemności i znacząco opóźnić obranie właściwej ścieżki zawodowej. Nie ryzykuj!
Czytaj także: Czy to już czas na zmianę pracy? Doradca zawodowy wyjaśnia, jak mądrze wykorzystywać swoje kwalifikacje
Nieuczciwy pracodawca – jak go rozpoznać?
-
Podejrzana oferta pracy – treść, która powinna alarmować
Na co zwracać uwagę? Przede wszystkim już sama treść ogłoszenia może nam wiele powiedzieć. Jeżeli jest mało konkretna, wymieniane są same benefity, a wymagania praktycznie żadne, powinno nas to zaalarmować. Bardzo mało prawdopodobne, że ktoś rozdaje pieniądze i premie za nic.
Alarmujące są:
- brak wyjaśnienia, co jest przedmiotem pracy / opisu stanowiska / podstawowych obowiązków,
- brak wymagań wobec kandydatów (chyba że jest to rekrutacja na stanowisko juniorskie, staż, praktyki lub pracodawca oferuje przyuczenie do zawodu, co powinno być zaznaczone w ogłoszeniu),
- obiecywane wysokie zarobki czy minimalnej pracy / braku wymagań wobec kandydatów. Alarmujące są również zarobki znacząco odbiegające od stawek rynkowych, np. kilkukrotnie wyższe,
- brak informacji o warunkach pracy, w tym miejscu pracy, czasie pracy, rodzaju umowy,
- brak danych pracodawcy.
-
Brak informacji o pracodawcy
Większe ryzyko występuje też wśród ofert, które nie są sygnowane logotypem firmy, i w których nie podaje się jej nazwy. Po nazwie przedsiębiorstwa możemy sprawdzić jego status – czy w ogóle istnieje, jakie ma opinie, czy możemy znaleźć w sieci osoby, które pracowały już dla tej firmy. Jeśli w ogłoszeniu nie ma nazwy firmy, warto zastanowić się, dlaczego pracodawca chce to ukryć. Czyżby nie miał uczciwych zamiarów? Lepiej zachować ostrożność.
-
Niebezpieczna oferta pracy – zwróć uwagę na język
Kolejnym sygnałem powinien być język zastosowany w ogłoszeniu. Jeśli tekst jest pozbawiony znaków interpunkcyjnych, zawiera błędy ortograficzne, a przy tym ciężko jest wyłapać właściwą treść, również powinniśmy uważać. Pracodawca, który nie przykłada uwagi do ogłoszenia, może takie zachowanie reprezentować również na innych płaszczyznach. Co więcej, istnieje ryzyko, że ogłoszenie zostało wygenerowane lub automatycznie przetłumaczone przez zagraniczny podmiot – którym niekoniecznie jest rzetelna firma, a na przykład oszust starający się wyłudzić dane osobowe.
-
Gdzie szukać pracy, by nie trafić na podejrzane oferty?
Portale z ogłoszeniami o pracę często wymagają opłat za umieszczenie oferty, dlatego też nieuczciwi pracodawcy, chcący wyłudzić pieniądze lub w jakiś inny sposób oszukać zgłaszające się osoby, raczej będą ogłaszać się na stronach darmowych, ze znacznie mniejszym stopniem weryfikacji użytkownika. Dlatego na nieuczciwe oferty z większym prawdopodobieństwem natkniemy się np. w mediach społecznościowych, na portalach typu kupię-sprzedam, forach o różnorodnej tematyce.
-
Podejrzane oferty pracy a praca za granicą
Szczególną uwagę trzeba zachować, poszukując zatrudnienia za granicą. Wyjazd do obcego kraju bez odpowiedniego przygotowania i rozeznania może się skończyć bardzo źle, nawet utratą majątku, a w skrajnych przypadkach zagrożeniem zdrowia i życia. Żeby zminimalizować ryzyko, warto szukać pracy za granicą poprzez renomowane agencje pracy (zweryfikuj je!), poszukać opinii w sieci i najlepiej skontaktować się z kimś, kto już korzystał z usług danej agencji.
-
Nieuczciwy pracodawca a typ pracy
Są również typy zajęć, w których częściej występują nieuczciwi pracodawcy. Zagrożone są na przykład osoby zajmujące się pracą chałupniczą. Tutaj częstym problem jest brak uregulowania płatności. Ogłoszenia o podwyższonym ryzyku często dotyczą też zajęć wymagających niskich kwalifikacji np. prac domowych, prostych prac budowlanych, prostej pracy w internecie.
Czytaj także: Sztuczna inteligencja sprawdza Twoje CV – jak przejść z sukcesem rekrutację?
Podejrzana rozmowa kwalifikacyjna – „czerwone flagi"
Bardzo dużo dowiemy się także z rozmowy rekrutacyjnej. Ze sposobu, w jaki została przeprowadzona, miejsca, możemy bardzo wiele wywnioskować. Jeśli rozmowa odbywa się poza siedzibą firmy, osoba przeprowadzająca rekrutację sprawie mało profesjonalne wrażenie, zadaje pytania dotyczące np. życia osobistego i wykazuje się nieznajomością branży czy stanowiska, wówczas lepiej zachować wysoką ostrożność.
Zaalarmować może również to, że rekruter / pracodawca w czasie rozmowy o pracę informuje kandydata o zupełnie innych warunkach pracy niż te, które były wymienione w ogłoszeniu (np. umowa cywilnoprawna zamiast umowy o pracę, dłuższe godziny pracy, brak elastyczności miejsca pracy, mimo że obiecywano je w ogłoszeniu, brak zapewnienia sprzętu niezbędnego do wykonywania pracy itp.).
Kolejny „red flag" to wezwanie kandydatów do wykonania „darmowej pracy próbnej", co może być próbą wykorzystania kandydata, po której nie nastąpi zatrudnienie, gdyż nieuczciwy pracodawca po prostu powtórzy proces rekrutacyjny i znów zapewni sobie osoby do darmowej pracy próbnej.
Czytaj także: Nowoczesne metody rekrutacji – e-rekrutacja
Co zrobić, jeśli już wysłaliśmy nasze CV do podejrzanej firmy?
Czasem dopiero po fakcie zorientujemy się, że wysłaliśmy profesjonalne CV w nieodpowiednie, nieprofesjonalne miejsce. Co zrobić? Należy pamiętać, że zawsze można się wycofać z procesu rekrutacji – odmówić przyjścia na rozmowę i zrezygnować z dalszego możliwego kontaktu. Co najważniejsze, nie podpisujmy niczego przed dokładnym sprawdzeniem pracodawcy oraz warunków umowy i zasad zatrudnienia!
Czytaj także: Kreatywność a AI. Czy pracownicy branż kreatywnych mogą wkrótce stracić pracę?
Oferty pracy, których unikać – najczęściej zadawane pytania:
-
Jakie oferty pracy są podejrzane?
Oferty pracy, które powinny budzić wątpliwości, to przede wszystkim te, w których obiecywany jest szybki i duży zysk przy minimalnym wkładzie pracy czy minimalnych wymaganiach. Co więcej, zaalarmować powinien brak danych potencjalnego pracodawcy i brak informacji na temat tego, co jest przedmiotem pracy, choćby skrótowego opisu stanowiska i zakresu obowiązków. Zniechęcać może także brak informacji na temat warunków pracy (miejsca pracy, czasu pracy).
-
Gdzie najlepiej szukać ofert pracy?
Najbezpieczniej jest aplikować na oferty pracy publikowane na rzetelnym portalu rekrutacyjnym. Na Praca.pl znajdziesz oferty dotyczące różnych branż i poziomów kompetencji. Wszystkie ogłoszenia są weryfikowane, dlatego aplikowanie jest w pełni bezpieczne.