B2B – czym jest, umowa, zatrudnienie, branża

W ogłoszeniach o pracę dość często można natknąć się na proponowany kontrakt B2B. Co do zasady nie jest to forma zatrudnienia, a współpracy pomiędzy równorzędnymi podmiotami. Czy osoba podpisująca z pracodawcą umowę o współpracy B2B może być traktowana jak pracownik? Na czym polega umowa B2B? Sprawdź, kiedy warto nawiązać współpracę na tej zasadzie.

Co to umowa B2B? Dla kogo?

Umowa Business-to-Business, czyli w skrócie B2B, pozwala przedsiębiorcom na wymianę usług/produktów, zapewniając stronom niższe koszty i większą elastyczność współpracy chociażby niż w przypadku umowy o pracę. Warto jednak pamiętać, że tego rodzaju umowy zarezerwowane są dla podmiotów gospodarczych. Oznacza to, że w przypadku B2B nie zachodzi relacja pracodawca-pracownik i stosunek pracy – jest to transakcja między firmami.

Co ważne, struktura i zawartość zawieranego kontraktu zazwyczaj odbiegają od standardowych umów. Umowa typu B2B może zostać dostosowana do konkretnego kontrahenta i aktualnych potrzeb biznesowych stron. Zawiera nie tylko szczegółowe warunki współpracy, termin realizacji zlecenia czy szczegóły dotyczące płatności, ale również klauzule związane z ochroną danych i poufnością.

Wykorzystanie umów B@B na rynku pracy jest bardzo szerokie. Przykładem popularnej działalności w zakresie współpracy Business-to Business jest chociażby marketing b2b. Odbiorcą takiego marketingu są klienci biznesowi – firmy i organizacje, a jego celem jest budowanie trwałych relacji i generowanie leadów. W modelu B2B często pracują także specjaliści IT, specjaliści ds. różnego rodzaju szkoleń i coachingu, specjaliści ds. konsultingu finansowego, graficy czy specjaliści ds. HR. 

Praca na B2B a umowa o pracę

Wraz z rozwojem idei samozatrudnienia w Polsce zaczęto potocznie identyfikować umowy B2B jako alternatywę zatrudnienia. Warto jednak pamiętać, że umowy B2B nie dotyczą jedynie form współpracy między dwiema firmami. Aby współpraca B2B była w takim kontekście możliwa osoba, która chce zawrzeć taką umowę, musi prowadzić działalność gospodarczą. Jest wtedy traktowana jako firma (np. jednoosobowa), która podpisuje umowę z inną firmą i w ramach tej umowy wykonuje jakieś usługi (np. pisze oprogramowanie, realizuje marketing B2B).

Zatrudnienie B2B nie jest więc tak naprawdę żadną formą umowy o pracę. Współpracy takiej nie obejmują przepisy Kodeksu pracy (tylko przepisy Kodeksu cywilnego). Osoba nawiązująca współpracę B2B nie jest pracownikiem firmy (tylko jest jej kontrahentem). Nie przysługuje jej płatny urlop, wypłacane przez pracodawcę chorobowe, a za wyrządzone szkody, osoba taka odpowiada całym swoim majątkiem. Między firmami podpisywana jest umowa bądź kontrakt i każda z nich odpowiada za własne rozliczenia. Zatrudnienie B2B nazywane jest również samozatrudnieniem.

Co do zasady, przedsiębiorca realizujący zadania dla innej firmy nie podlega jej kierownictwu. Firma zlecająca zadanie nie może zatem wpływać na to, kiedy przedsiębiorą będzie realizował zlecenie (ale może oczekiwać określonych terminów dostarczenia usługi).

Jeśli samozatrudnienie nie daje takich przywilejów jak umowa o pracę, to dlaczego tak wiele osób decyduje się na to rozwiązanie? Główną przyczyną są pieniądze. Ze względu na możliwość odprowadzenia składek ZUS od kwoty minimalnej przy prowadzeniu działalności (co nie jest możliwe przy umowie o pracę, w której składki są odprowadzane od całości wynagrodzenia), przy wyższych kwotach, bardziej opłacalne jest zatrudnienie B2B. Dodatkowo firma, która zawiera kontrakty, ma mniejsze obowiązki względem kontrahentów (np. nie trzeba wysyłać ich na badania lekarskie, prowadzić teczek pracowniczych, obliczać wynagrodzenia) iż miałaby, gdyby byli oni jej pracownikami.

• Co wybrać – B2B czy umowę o pracę?

Opłacalność współpracy Business-to-Business zależy przede wszystkim od zarobków, a nie branży, w jakiej prowadzona jest działalność. Aby sprawdzić, czy jest to korzystne rozwiązanie, warto wykorzystać kalkulator B2B – narzędzie umożliwiające obliczenie miesięcznego/rocznego wyniku netto danego przedsiębiorcy.

Umowy Business-to-Business nie gwarantują stałego wynagrodzenia, a wysokość zarobków zależy od ilości zleceń. Praca na podstawie umowy o pracę gwarantuje z kolei stabilność zatrudnienia i ochronę pracownika przez przepisy Kodeksu Pracy. Osoby podejmujące współpracę na zasadzie B2B same odpowiadają za odprowadzanie składek i prowadzenie księgowości. Zależność pracownik-pracodawca wiąże się z automatycznym odprowadzaniem wymaganych składek przez firmę czy dostępem do tradycyjnych benefitów pracowniczych.

• B2B czy umowa zlecenie?

Podstawowa różnica między umową zlecenia a Business-to-Business to sposób opodatkowania i obliczania składek na ubezpieczenie społeczne. Umowa zlecenia oznacza zobowiązania podatkowe i składki ZUS opłacane przez zleceniodawcę (składka na ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolna), co może wpływać na wysokość wynagrodzenia. W przypadku umowy B2B koszty w pełni zależą od dochodów i rodzaju prowadzonej działalności – to usługodawca odpowiada za poprawność rozliczenia.

W innych aspektach obie formy współpracy są podobne: za rozstrzyganie ewentualnych sporów odpowiada sąd cywilny, termin i miejsce wykonywania usługi są zależne od indywidualnych ustaleń, a urlop zależy od decyzji zleceniodawcy lub partnera biznesowego. W obu przypadkach odbycie szkolenia BHP nie jest obowiązkowe. Jeśli w dniu porodu zleceniobiorczyni była zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego, przysługuje jej prawo do pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Umowa B2B: zalety i wady

Praca B2B może być opłacalna, a związana z nią niezależność sprawdza się głównie w przypadku przedsiębiorczych specjalistów. Jak wcześniej wspomniano, osoba planująca przejście z umowy o pracę na nawiązanie współpracy w ramach B2B musi liczyć się z koniecznością założenia działalności gospodarczej. W praktyce oznacza to, że pracownik staje się niezależnym podmiotem gospodarczym – powinien zarejestrować działalność, wybrać formę opodatkowania, opłacać wymagane składki i prowadzić księgowość. Obowiązków zatem znacznie przybywa. Do wad takiej opcji można również zaliczyć:

• brak stałego wynagrodzenia;

• brak przywilejów regulowanych przez przepisy Kodeksu Pracy (świadczenia socjalne takie jak płatny urlop wypoczynkowy, ubezpieczenie zdrowotne, wynagrodzenie chorobowe itp.);

• konieczność samodzielnego odprowadzania składek i podatków.

Osoba zatrudniona na podstawie umowy B2B nie może liczyć na standardowe benefity pracownicze, jednak elastyczność współpracy pozwala na negocjowanie stawek. Oszczędności zapewniają też ulgi podatkowe i niższe koszty ZUS.

Kontrakt B2B daje wiele korzyści. Najważniejsze zalety umowy B2B to:

• elastyczność współpracy między firmami (możliwość dostosowania do specyficznych potrzeb projektu brak konieczności przestrzegania czasu pracy / grafiku pracowniczego);

• potencjalnie wyższe zarobki (niskie koszty ZUS, ulgi podatkowe);

• możliwość odliczenia wydatków związanych z działalnością;

• możliwość nawiązania jednoczesnej współpracy z kilkoma przedsiębiorcami;

• rozliczenie za ostateczny efekt pracy;

• alternatywa dla pracy na etacie.

Jak rozliczać benefity na B2B?

Benefity pozapłacowe nie zawsze są obecne w relacjach B2B, jednak mogą przyjmować formy szkoleń czy dostępu do platform edukacyjnych. Jeśli mają bezpośredni związek z prowadzoną działalnością, mogą stanowić koszty uzyskania przychodu.

Przepisy podatkowe wymagają szczegółowego dokumentowania benefitów, jakie przynosi umowa B2B – odpowiedzialność za ich rozliczenie leży po stronie odbiorcy. Dokumentacja powinna uwzględniać rodzaj benefitu, jego wartość i uzasadnienie przyznania. Podstawa to zawarty kontrakt wskazujący zarówno na zakres świadczonych usług, jak i ewentualne dodatkowe korzyści. Niezbędne jest także gromadzenie odpowiednich dokumentów takich jak:

• potwierdzenie realizacji usług (na przykład raporty);

• faktura za usługi dodatkowe;

• umowa zlecenia/umowa o dzieło za dodatkowe usługi, projekty specjalne itp.

Warto wiedzieć, że benefity pozapłacowe w kontaktach B2B mogą pozwolić na zredukowanie obciążeń podatkowych. Dodatki, które można zaliczyć na poczet kosztów uzyskania przychodów, to sposób na obniżenie opodatkowania, a więc optymalizację zobowiązań przy jednoczesnym budowaniu pozytywnego wizerunku firmy na rynku. Przykładem są szkolenia i dostęp do platform czy usług doradczych związanych z działalnością firmy. W przypadku voucherów (na przykład na usługi rekreacyjne) ich wartość może stanowić dla odbiorcy przychód podlegający opodatkowaniu.

Czytaj także: Nowoczesne metody rekrutacji – e-rekrutacja

Jak wpisać urlop w umowie B2B?

Kontrakty B2B nie podlegają przepisom Kodeksu Pracy, co wiąże się z tym, że usługodawcy nie przysługuje ustawowy urlop wypoczynkowy. Warto jednak pamiętać, że szczegółowe ustalenia dotyczące współpracy zależą tylko i wyłącznie od stron umowy – w zależności od woli partnerów biznesowych w dokumencie można wskazać postanowienia dotyczące szczegółów świadczenia usług, w tym kwestii urlopu.

W praktyce warto zadbać o to, by urlop wypoczynkowy i sytuacje wyjątkowe, na przykład zwolnienie chorobowe, urlop macierzyński lub ojcowski itp. zostały uwzględnione w umowie. Ustalone zasady dotyczą zazwyczaj takich zagadnień jak:

• wymiar urlopu;

• terminy urlopu wypoczynkowego;

• procedury dotyczące zgłaszania urlopu – wypoczynkowego i związanego z sytuacjami wyjątkowymi.

Dla obu stron ważne jest również ustalenie, czy urlop na umowie B2B jest płatny. Co do zasady usługobiorca nie jest zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia za okres urlopu.

Jak wystawić fakturę na B2B?

Obowiązek fakturowania dotyczy wszystkich podatników podatku od towarów i usług (VAT) – klient płaci kwotę brutto ujętą na fakturze, a usługodawca odprowadza podatek do urzędu skarbowego. Rozliczając kontrakt Business-to-Business, należy wystawić fakturę netto, doliczając do niej stawkę podatku VAT. Nazwa usługi/produktu powinna być zgodna ze świadczeniem, które jest faktycznym przedmiotem sprzedaży. Umowa B2B pozwala na odliczanie części kosztów od przychodu firmy.

Praca z klientem B2B

Dużo ofert pracy w sprzedaży w wymaganiach podkreśla konieczność posiadania doświadczenia B2B. Jest to związane z tym, że sprzedaż w modelu B2B wymaga nieco innych kompetencji i umiejętności niż sprzedaż B2C, czyli taka, która kierowana jest do klienta indywidualnego. Segment B2B to sprzedaż produktu lub usługi kierowana do klienta biznesowego, czyli innej firmy. Praca w tym obszarze wymaga rozumienia perspektywy biznesowej, wysokiego poziomu kultury biznesowej oraz znajomości rynku i branży, w której dokonuje się sprzedaży. Zazwyczaj sprzedawcy dzielą się na tych, którzy pracują w sektorze B2C i tych, którzy obsługują kanał B2B.

Sprzedaż B2B wymaga większych kompetencji i doświadczenia niż B2C, dlatego też wynagrodzenia dla handlowców w sektorze biznesowym są zazwyczaj wyższe. Do obowiązków handlowców należy z reguły zindywidualizowane przygotowywanie ofert dopasowanych do potrzeb konkretnej firmy, spotkania B2B z prezentacjami, negocjacje oraz przygotowywanie umów i kontraktów. Współpraca B2B jest często długofalowa, dlatego też do zadań osób, które pracują z klientami biznesowymi, należą też relacje B2B – ich budowa, utrzymywanie i rozwój.

Drugi obszar obejmujący rynek B2B, w którym często pojawiają się oferty pracy, to obsługa klienta. Osoby zatrudnione w tym obszarze zajmują się kontaktem z klientem biznesowym. Obowiązki mogą się różnić w zależności od firmy, produktu lub usługi, której dotyczy obsługa, ale czynnikiem wspólnym jest zawsze kontakt z klientem firmowym.

Czytaj także: Sztuczna inteligencja sprawdza Twoje CV – jak przejść z sukcesem rekrutację?